రాష్ట్రపతికి జీఎస్టీ నుంచి మినహాయింపు ఉంటుందా ?

భారత రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము వాహనశ్రేణిలో త్వరలో కొత్త బీఎండబ్ల్యూ కారు చేరబోతోంది. ప్రస్తుతం ఆమె మెర్సిడెస్ బెంజ్ S600 పుల్‌మ్యాన్ లిమోజిన్ వాడుతున్నారు. దాదాపు దశాబ్దం నుంచి వాడుతున్న ఈ లిమోజిన్ స్థానంలో ఆధునిక సాంకేతికతతో, అత్యాధునిక భద్రతా ఫీచర్లతో కూడిన బీఎండబ్ల్యూ కారు ఉపయోగంలోకి రానుంది. దీని ధర సుమారు రూ.3.66 కోట్లు. కానీ సాధారణ కొనుగోలుదారుల మాదిరిగా పన్నులు చెల్లించాల్సిన అవసరం రాష్ట్రపతి భవనానికి లేదు. జీఎస్టీ కౌన్సిల్ ఇటీవల ఈ వాహనానికి ఐజీఎస్టీతో పాటు కస్టమ్స్ సెస్ నుంచి మినహాయింపు ఇవ్వాలని నిర్ణయించడంతో ఈ అంశంపై చర్చలు మొదలయ్యాయి.

ప్రత్యేక మినహాయింపులు – ఎప్పుడు వర్తిస్తాయి?

సాధారణంగా ఇలాంటి హైఎండ్ లగ్జరీ వాహనాలను దిగుమతి చేసుకుంటే 28 నుండి 40 శాతం వరకు జీఎస్టీతో పాటు, బేసిక్ కస్టమ్స్ డ్యూటీ, అదనపు సెస్సులు చేరి మొత్తం ధర రెండింతలు అవుతుంది. కానీ రాష్ట్రపతి వాహనం “దేశ ఆస్తి”గా పరిగణించబడుతుంది. అందువల్లే జీఎస్టీ మినహాయింపు ఇవ్వడం అనేది “విలాసం కోసం” కాకుండా, “జాతీయ భద్రత” కింద పరిగణించబడింది. ఇలాంటి మినహాయింపులు గతంలో కూడా కొన్ని అరుదైన సందర్భాల్లోనే ఇచ్చారు – ముఖ్యంగా ప్రభుత్వ అవసరాలు, ప్రజాప్రయోజనాల కోసం ఉపయోగించే వాహనాలకే వర్తిస్తాయి.

భద్రతా ప్రమాణాల ప్రాముఖ్యత

రాష్ట్రపతి వాహనం సాధారణ కారు కాదు. అది అత్యున్నత భద్రతా ప్రమాణాలతో రూపకల్పన చేయబడిన మొబైల్ కమాండ్ సెంటర్ వంటిది. బీఎండబ్ల్యూ కొత్త మోడల్‌లో ఉండబోయే ఫీచర్లలో బుల్లెట్ ప్రూఫ్ బాడీ, మల్టీ లేయర్ గ్లాస్, హెవీ ఆర్మర్ ప్లేటింగ్, సెల్ఫ్-సీలింగ్ ఇంధన ట్యాంక్, రన్-ఫ్లాట్ టైర్లు, ఆక్సిజన్ సప్లై సిస్టమ్ వంటి సౌకర్యాలు ఉంటాయి. వీటివల్ల ఏవైనా అనూహ్య దాడులు జరిగితే కూడా రాష్ట్రపతి భద్రత దెబ్బతినదు. ఇదే కారణంగా ఇలాంటి కార్ల ధరలు అధికంగా ఉంటాయి.

ప్రజా చర్చలో వివాదం

అయితే ఈ నిర్ణయం కొన్ని ప్రశ్నలను కూడా లేవనెత్తుతోంది. ఒకవైపు దేశంలో సాధారణ పౌరులు పెరుగుతున్న పన్నుల భారంతో ఇబ్బందులు పడుతుంటే, అత్యున్నత పదవిలో ఉన్నవారికి ఇలాంటి మినహాయింపులు అవసరమా? అనేది చర్చనీయాంశంగా మారింది. విమర్శకులు దీన్ని “అధికార ప్రతిష్టకు విలాస ప్రతీక”గా వ్యాఖ్యానిస్తుంటే, మద్దతుదారులు మాత్రం “దేశ ప్రథమ పౌరుడి భద్రత కోసం ఇది తప్పనిసరి” అని వాదిస్తున్నారు.

భవిష్యత్‌కు సంకేతం

ఈ ఘటన ఒక్క మినహాయింపు నిర్ణయానికి మించినదే. ఇది దేశంలో అత్యున్నత పదవులకు ఉన్న భద్రతా సవాళ్లను, ఆ సవాళ్లను ఎదుర్కొనే సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని, అలాగే ప్రభుత్వ వ్యయ విధానాలపై ప్రజా అభిప్రాయాన్ని ప్రతిబింబిస్తోంది. ప్రపంచ రాజకీయ పరిస్థితులు, ఉగ్రవాద భయాలు దృష్ట్యా, రాష్ట్రపతి వంటి నాయకుల భద్రతపై ప్రభుత్వం తీసుకునే చర్యలు ఎప్పటికీ సవివర పరిశీలనకు గురవుతూనే ఉంటాయి.