అనుకోకుండా ఉమ్మిన వృద్ధుడికి భారీ జరిమానా.. చట్టప్రకారమే అయినా.. ఆగ్రహిస్తున్న దేశస్తులు.. అసలు స్టోరీ ఏంటి?
ఇంగ్లండ్లో పరిశుభ్రత నిబంధనలు కఠినంగా ఉండడం కొత్త కాదు. రోడ్లపై చెత్త వేయడం, ఉమ్మడం వంటి వాటికి భారీగానే జరిమానాలు ఉంటాయి.;
ఒక దేశం ఎంత అభివృద్ధి చెందినదో తెలుసుకోవాలంటే అక్కడి చట్టాల కఠినతను కాదు, ఆ చట్టాల అమల్లో కనిపించే మానవత్వాన్ని చూడాలి. కానీ ఇంగ్లండ్లో చోటుచేసుకున్న తాజా ఘటన ఈ మాటను ప్రశ్నార్థకంగా మార్చింది. గాలితో నోట్లో పడిన ఒక ఆకును ఉమ్మేశాడన్న కారణంతో 86 ఏళ్ల వృద్ధుడికి 150 యూరోల జరిమానా విధించారు. వినడానికి చిన్న విషయం లాగానే అనిపించొచ్చు. కానీ ఆ ఒక్క ఘటన వెనుక దాగి ఉన్న వ్యవస్థాత్మక కఠినత్వం, మానవీయ లోపం ఇప్పుడు పెద్ద చర్చకు దారి తీస్తోంది.
ఇంగ్లండ్ లో ఘటన..
ఇంగ్లండ్లోని ఒక పట్టణంలో ఈ ఘటన జరిగింది. ఆరోగ్య సమస్యలతో బాధపడుతున్న వృద్ధుడు రోడ్డుపై నడుస్తుండగా గాలి వేగంగా వీచింది. ఆ గాలిలో ఎగిరొచ్చిన ఒక ఆకు నోట్లో పడింది. సహజంగా ఎవరికైనా జరిగేలా, అసౌకర్యంగా అనిపించడంతో అతను ఆ ఆకును ఉమ్మేశాడు. అక్కడితో కథ ముగియాల్సింది. కానీ అక్కడే ఉన్న అధికారులు దీన్ని ‘పబ్లిక్ ప్లేస్లో ఉమ్మడం’గా పరిగణించి జరిమానా విధించారు. వృద్ధుడు ఎంత వివరించినా, తనకు ఆరోగ్య సమస్యలు ఉన్నాయని చెప్పినా, అధికారులు కనికరం చూపలేదు.
సోషల్ మీడియాలో తీవ్ర విమర్శలు..
ఈ ఘటన బయటకు రావడంతో సోషల్ మీడియాలో తీవ్ర విమర్శలు వెల్లువెత్తాయి. ‘ఇది చట్ట అమలేనా? లేక మానవత్వాన్ని పక్కన పెట్టిన యాంత్రిక చర్యనా?’ అని చాలా మంది ప్రశ్నిస్తున్నారు. చట్టాలు సమాజంలో క్రమశిక్షణ కోసం ఉంటాయి. కానీ అవి సందర్భం, పరిస్థితిని పరిగణలోకి తీసుకోకుండా అమలైతే అవే అన్యాయంగా మారతాయి. ముఖ్యంగా వృద్ధులు, పిల్లలు, ఆరోగ్య సమస్యలున్నవారిపై చట్టం అమలులో కొంత సానుభూతి అవసరం అనే అభిప్రాయం బలంగా వినిపిస్తోంది.
ఇంగ్లండ్లో పరిశుభ్రత నిబంధనలు కఠినంగా ఉండడం కొత్త కాదు. రోడ్లపై చెత్త వేయడం, ఉమ్మడం వంటి వాటికి భారీగానే జరిమానాలు ఉంటాయి. ప్రజల్లో అవగాహన పెంచడానికి ఇవి అవసరమే. కానీ ఈ కేసులో ఉద్దేశపూర్వకంగా చేసిన తప్పు ఏదీ లేదు. గాలితో నోట్లో పడిన ఆకును ఉమ్మడం అనేది సహజ ప్రతిచర్య. దాన్ని కూడా నేరంగా చూడటం చట్టం ఆత్మకు విరుద్ధమని విమర్శకులు అంటున్నారు.
మానవత్వంతో వ్యవహరించాలి..
ఇక్కడ మరో ముఖ్యమైన అంశం ఏమిటంటే.. అమలు అధికారులకు ఇచ్చే స్వేచ్ఛ. కొన్నిసార్లు నిబంధనలను అమలు చేసే వారు ‘చట్టం ఉంది కాబట్టి చేయాల్సిందే’ అన్న ధోరణితో వ్యవహరిస్తారు. కానీ చట్టం కంటే ముందు మనిషి ఉండాలి అనే భావన అక్కడ కనిపించలేదు. వృద్ధుడి వయసు, ఆరోగ్య పరిస్థితి, ఘటనా స్థితి ఇవేవీ పరిగణలోకి తీసుకోకుండా జరిమానా విధించడం అధికారుల మానసిక దృక్పథంపై ప్రశ్నలు లేవనెత్తుతోంది.
ఈ ఘటన ఒక దేశానికే పరిమితం కాదు. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా చట్టాలు కఠినంగా మారుతున్నాయి. సాంకేతికత, సీసీటీవీలు, అమలు యంత్రాంగం పెరిగిన కొద్దీ చిన్న తప్పులకూ భారీ శిక్షలు పడుతున్నాయి. కానీ చట్టం అమల్లో మానవత్వం లేకపోతే ప్రజల్లో భయం పెరుగుతుంది, న్యాయ వ్యవస్థపై నమ్మకం తగ్గుతుంది. చట్టం ప్రజల కోసం ఉండాలి, ప్రజలపై భారం కావద్దు అనే మౌలిక సూత్రం ఇలాంటి ఘటనలతో దెబ్బతింటోంది.
ఈ కేసుపై ఇంగ్లండ్లోనే కొందరు రాజకీయ నాయకులు, సామాజిక కార్యకర్తలు స్పందించారు. వృద్ధుడిపై విధించిన జరిమానాను రద్దు చేయాలని, అమలు అధికారులకు మరింత సున్నితమైన శిక్షణ ఇవ్వాలని డిమాండ్ చేస్తున్నారు. చట్టాల ఉద్దేశం శిక్షించడం మాత్రమే కాదు, సరైన ప్రవర్తనను ప్రోత్సహించడం కూడా అనే విషయాన్ని గుర్తుచేస్తున్నారు.
ఇంత కఠినమైన చట్టాలు అవసరమా?
చివరగా ఒక ప్రశ్న మిగులుతుంది. గాలికి ఎగిరొచ్చిన ఆకును ఉమ్మినందుకు శిక్ష విధిస్తే, రేపు అనుకోకుండా తుమ్మినా జరిమానా వేస్తారా? చట్టం ఇంత కఠినంగా మారితే సాధారణ మనిషి ఎలా బతకాలి? మానవత్వం లేకుండా అమలయ్యే చట్టాలు సమాజాన్ని శుభ్రం చేయవు, కేవలం భయపెడతాయి. ఈ ఘటన మనకు ఒక హెచ్చరిక. అభివృద్ధి అంటే కేవలం కఠిన నియమాలు కాదు. పరిస్థితిని అర్థం చేసుకునే మనసు, మనిషిని మనిషిగా చూసే దృష్టి కూడా అభివృద్ధిలో భాగమే. లేకపోతే గాలితో వచ్చిన ఒక ఆకే, ఒక వ్యవస్థను నగ్నంగా బయటపెడుతుంది.