పుతిన్ ప్రత్యర్థి మృతి వెనుక విషప్రయోగం?

రష్యా ప్రతిపక్ష నేత అలెక్సీ నావల్నీ గత సంవత్సరం (2024) ఫిబ్రవరిలో జైలులో మరణించిన కేసులో సరికొత్త పరిణామాలు చోటుచేసుకున్నాయి. నావల్నీ భార్య యూలియా నావల్నాయ, తన భర్త మరణం విషప్రయోగం వల్లే సంభవించిందని సంచలన ఆరోపణలు చేశారు. రెండు వేర్వేరు అంతర్జాతీయ ప్రయోగశాలల్లో నావల్నీ శరీర నమూనాలకు పరీక్షలు చేయించగా.. విషప్రయోగం జరిగినట్లు నిర్ధారణ అయ్యిందని ఆమె తెలిపారు.

ఈ నివేదికలు రాజకీయ ఒత్తిళ్ల కారణంగా వెల్లడి కాలేదని, కానీ ఈ నిజం ప్రపంచానికి తెలియాలని ఆమె డిమాండ్ చేశారు. పుతిన్‌ను ప్రసన్నం చేసుకోవడం మానేసి, నావల్నీని హతమార్చారని, విషప్రయోగం చేసి చంపారని ఆమె స్పష్టం చేశారు. ఈ విషయాన్ని ప్రపంచం తెలుసుకోవాలని ఆమె పిలుపునిచ్చారు.

అలెక్సీ నావల్నీ రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్ పుతిన్‌కు తీవ్ర వ్యతిరేకి. ఆయన ప్రభుత్వంలోని అవినీతి, ప్రజాస్వామ్య లోపాలను బహిరంగంగా ఎండగట్టేవారు. ఈ కారణంగానే ఆయనపై తీవ్రవాద అభియోగాలు మోపి 19 ఏళ్ల జైలు శిక్ష విధించారు. జైలులోనే ఆయన మరణించడం అనేక అనుమానాలకు దారితీసింది.

నావల్నీ మరణం పుతిన్ కుట్రేనని అప్పట్లో ఆరోపణలు వచ్చినప్పటికీ, క్రెమ్లిన్ వాటిని ఖండించింది. అయితే, యూలియా తాజా ఆరోపణలతో ఈ విషయం మళ్లీ అంతర్జాతీయ స్థాయిలో చర్చనీయాంశమైంది. ఇది గమనించదగ్గ విషయం, ఎందుకంటే 2020లో కూడా నావల్నీపై విషప్రయోగం జరిగింది, అప్పట్లో ఆయన జర్మనీలో చికిత్స పొంది కోలుకున్నారు.

విశ్లేషకుల అంచనా ప్రకారం, నావల్నీ మరణం రష్యా రాజకీయాల్లో ఒక కీలక మలుపు కానుండగా, యూలియా ఆరోపణలు పుతిన్‌పై మరింత ఒత్తిడి తెచ్చే అవకాశం ఉంది.

పుతిన్‌పై ఆరోపణలు కొత్తవి కావు. కానీ, నావల్నీ భార్య చేసిన తాజా ప్రకటనలతో ఈ వివాదం మళ్లీ ఉత్కంఠ రేపుతోంది. పాశ్చాత్య దేశాలు ఇప్పటివరకు రష్యాపై ఆంక్షలు విధించినప్పటికీ, నావల్నీ మృతి నిజానిజాలను వెలికి తీయడంలో వారు చూపిన నిర్లక్ష్యం కూడా విమర్శలకు గురవుతోంది.

ప్రజాస్వామ్యం అంటే కేవలం ఎన్నికలు కాదు, భిన్న స్వరాలను భరించే సామర్థ్యం. ఆ సామర్థ్యం తగ్గినప్పుడు పాలన ఎటువంటి దారుణ స్థితికి చేరుతుందో నావల్నీ విషాదగాథ స్పష్టంగా చెబుతోంది.

నావల్నీ మరణం కేవలం ఒక వ్యక్తి మరణం కాదు. అది ప్రజాస్వామ్యానికి, విమర్శ హక్కుకు, స్వేచ్ఛా భావానికి తగిలిన ఘోరమైన దెబ్బ. ఈ నిజాన్ని ప్రపంచం గుర్తించే సమయం ఆసన్నమైంది.