డిజిటల్ స్వయంసమృద్ధి: భారతదేశం భవిష్యత్తుకు మార్గం
చాలామందికి ప్రపంచస్థాయి సాంకేతికతను కోల్పోతామనే భయం ఉంటుంది. కానీ మనం ఇక్కడ ఒక ముఖ్య విషయాన్ని గుర్తుంచుకోవాలి.;
భారతదేశం ప్రపంచ వేదికపై ఆర్థికంగా, రాజకీయంగా అభివృద్ధి చెందుతున్నప్పటికీ, ఒక పెద్ద లోపాన్ని మనం గమనించాలి. డిజిటల్ పరంగా మనం ఇంకా ఇతరులపై ఆధారపడి ఉన్నాం. గ్లోబల్ ట్రేడ్ రీసెర్చ్ ఇనిషియేటివ్ (GTRI) నివేదిక ప్రకారం, సాఫ్ట్వేర్, క్లౌడ్ సేవలు, సోషల్ మీడియా వంటివి ప్రధానంగా విదేశీ ముఖ్యంగా అమెరికా సంస్థల నియంత్రణలో ఉండటం వల్ల మన ఆర్థిక వ్యవస్థ, భద్రత, స్వతంత్రతకు ముప్పు ఏర్పడుతోంది. ఇది కేవలం సాంకేతిక విషయం కాదు, ఇది మన దేశ మనుగడకు సంబంధించిన అంశం.
డిజిటల్ ఆధారపడటం వల్ల కలిగే ప్రమాదాలు
ప్రస్తుతం పాన్-ఇండియా పేమెంట్లు, పన్నుల చెల్లింపు వ్యవస్థలు, ప్రభుత్వ పోర్టల్స్ , బ్యాంకింగ్ నెట్వర్క్లు వంటి ముఖ్యమైన సేవలు పూర్తిగా డిజిటల్ వ్యవస్థలపై ఆధారపడి ఉన్నాయి. ఒకవేళ ఏదేని విదేశీ విధాన నిర్ణయం లేదా వాణిజ్య వివాదం కారణంగా ఈ సేవలు నిలిచిపోతే, దేశం మొత్తం స్థంభించిపోతుంది. గతంలో బలహీనమైన దేశాలు తమ విదేశీ ఆధారపడటం వల్ల ఎదుర్కొన్న సమస్యలు చరిత్రలో ఎన్నో ఉన్నాయి. ఇది కేవలం ఊహాజనితం కాదు, నిజంగా జరగగల ప్రమాదం.
డిజిటల్ స్వరాజ్యానికి దిశానిర్దేశం
ఈ సమస్యను అధిగమించడానికి GTRI ఒక స్పష్టమైన మార్గాన్ని సూచించింది. 2030 నాటికి 'డిజిటల్ స్వరాజ్ మిషన్'ను స్థాపించాలి. ఈ మిషన్ ద్వారా దేశీయ ఆపరేటింగ్ సిస్టమ్లు, క్లౌడ్ మౌలికసదుపాయాలు, సైబర్ సెక్యూరిటీ వ్యవస్థలు, స్థానిక సోషల్ మీడియా ప్లాట్ఫారమ్లు అభివృద్ధి చేయాలి. ఇది చిన్నపాటి వ్యాపారాల కోసం కాదు, మన దేశ రక్షణ, ఆర్థిక, డేటా సార్వభౌమత్వం వంటి కీలకమైన అంశాల కోసం ఇది అత్యంత అవసరం.
డేటా.. మన కొత్త సంపద
చాలామందికి ప్రపంచస్థాయి సాంకేతికతను కోల్పోతామనే భయం ఉంటుంది. కానీ మనం ఇక్కడ ఒక ముఖ్య విషయాన్ని గుర్తుంచుకోవాలి. ఈ రోజుల్లో డేటా అనేది డబ్బుతో సమానం. భారతీయ వినియోగదారుల యొక్క భారీ డేటా విదేశీ సంస్థల చేతుల్లోకి వెళ్తోంది, అవి వాటి కృత్రిమ మేధ (AI) వ్యవస్థలకు ఇంధనంగా పనిచేస్తున్నాయి. మన డేటాను వాణిజ్య ప్రయోజనాల కోసం ఉపయోగించుకోనివ్వడం అనేది చమురు లేదా ఖనిజాలు వంటి వ్యూహాత్మక వనరులను ఇతరులకు అప్పగించడం లాంటిదే. దీనివల్ల మన స్వతంత్రత దెబ్బతింటుంది.
భవిష్యత్తుకు మార్గం: సాహసం , కార్యాచరణ
మనం ప్రస్తుతం రెండు మార్గాల్లో ఒకదాన్ని ఎంచుకోవాలి. ఒకటి భయంతో మన ప్రస్తుత పరిస్థితిని అంగీకరించడం, మరొకటి ధైర్యంతో భవిష్యత్తు కోసం పెట్టుబడులు పెట్టడం. భయంతో వెనకడుగు వేయడం మనకు హానికరం. ప్రభుత్వం, పరిశ్రమలు, విద్యా సంస్థలు ఈ సమస్యను పరిష్కరించడానికి కలిసి పనిచేయాలి. ఇందుకోసం కొన్ని కీలక చర్యలు తీసుకోవాలి
డిజిటల్ స్వరాజ్యం కోసం స్పష్టమైన విధానాలు, గడువులు, బడ్జెట్లు, పబ్లిక్-ప్రైవేట్ భాగస్వామ్య నమూనాలను రూపొందించాలి. దేశీయ ఆపరేటింగ్ సిస్టమ్లు, క్లౌడ్ డేటా సెంటర్లు, కృత్రిమ మేధ (AI) మౌలిక సదుపాయాలపై భారీగా పెట్టుబడులు పెట్టాలి. పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి (R&D)కి ప్రోత్సాహం ఇవ్వాలి. వినియోగదారుల డేటాను దేశీయ నియంత్రణలో ఉంచే విధానాలను కఠినంగా అమలు చేయాలి. డేటా స్థానికీకరణ పద్ధతులకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలి. అంతర్జాతీయ ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా దేశీయ సాఫ్ట్వేర్ మరియు క్లౌడ్ సేవల నాణ్యతను పెంచాలి. డిజిటల్ ప్రపంచంలో పౌరుల పాత్ర, వారి డేటా విలువ గురించి అవగాహన కల్పించాలి. పౌరులకు వారి డిజిటల్ హక్కుల గురించి బోధించాలి.
చైనా -యూరోపియన్ యూనియన్ వంటి దేశాలు ఇప్పటికే తమ సాంకేతిక సార్వభౌమత్వాన్ని బలోపేతం చేసుకోవడానికి అడుగులు వేస్తున్నాయి. మనం ఆలస్యం చేస్తే, భవిష్యత్తులో మనం వెనకబడిపోతాం. మనకున్న గొప్ప సంపద ప్రజల డేటాను మనం సురక్షితంగా ఉంచుకోవాలి. అది మన స్వయంప్రతిపత్తిని, ఆర్థిక స్థిరత్వాన్ని జాతీయ భద్రతను కాపాడుతుంది. డిజిటల్ స్వరాజ్యం కోసం ప్రభుత్వం, పరిశ్రమలు, ప్రతి ఒక్క పౌరుడు కృషి చేయాల్సిన సమయం ఇదే. ఈ విజయం కోసం నిర్ణయాత్మకమైన చర్యలు ఇప్పుడే తీసుకోవాలి.