భారత న్యాయవ్యవస్థలో విషాదకర ఘటన

భారత న్యాయవ్యవస్థలో జరిగిన ఒక విషాదకరమైన ఘటనలో, ఉత్తరప్రదేశ్‌కు చెందిన 104 ఏళ్ల వృద్ధుడు లక్ష్మణ్ లాల్ ఆలస్యంగానైనా స్వేచ్ఛను పొందారు. దాదాపు నాలుగు దశాబ్దాల పాటు జైలు జీవితం గడిపిన ఆయనను, అలహాబాద్ హైకోర్టు ఇటీవల నిర్దోషిగా ప్రకటించింది. ఈ కేసు భారత న్యాయవ్యవస్థలో ఉన్న లోపాలను, న్యాయం అందడంలో జరిగే ఆలస్యాన్ని, దాని బాధ్యతాహీనతను స్పష్టం చేస్తోంది.

నిర్దోషి అయినా నాలుగు దశాబ్దాలు జైలు జీవితం

కౌశాంబి జిల్లాకు చెందిన లక్ష్మణ్ లాల్‌ను 1977లో జరిగిన ఒక హత్య కేసులో 1982లో జిల్లా కోర్టు దోషిగా నిర్ధారించి జీవితఖైదు విధించింది. అప్పటి నుండి ఆయన తనకు న్యాయం చేయాలని అలహాబాద్ హైకోర్టును ఆశ్రయిస్తూనే ఉన్నారు. కానీ అనేక సాంకేతిక లోపాలు, పరిపాలనా వైఫల్యాలు ఆయన విడుదలను నిరంతరం ఆలస్యం చేస్తూ వచ్చాయి. ఈ నాలుగు దశాబ్దాల సుదీర్ఘ పోరాటంలో, ఆయన కుటుంబ సభ్యులు పలుమార్లు సుప్రీంకోర్టు, ముఖ్యమంత్రి, న్యాయ మంత్రిని ఆశ్రయించారు. జిల్లా లీగల్ సర్వీసెస్ అథారిటీ సహాయాన్ని కూడా కోరారు.

చివరకు స్వేచ్ఛ పొందిన లక్ష్మణ్ లాల్

ఈ కేసులో ఊహించని మలుపు తిరిగింది. జిల్లా లీగల్ సర్వీసెస్ అథారిటీ సెక్రటరీ పూర్ణిమ ప్రాంజాల్ , న్యాయ సలహాదారు అంకిత్ మౌర్య ఈ విషయాన్ని ముఖ్యమంత్రి యోగి ఆదిత్యనాథ్ దృష్టికి తీసుకెళ్లి, తిరిగి హైకోర్టులో పిటిషన్ దాఖలు చేశారు. దీనికి అలహాబాద్ హైకోర్టు వెంటనే స్పందించి, లక్ష్మణ్ లాల్‌ను తక్షణమే విడుదల చేయాలని ఆదేశాలు జారీ చేసింది.

ఈ మంగళవారం లక్ష్మణ్ లాల్ జైలు నుండి విడుదలయ్యారు. ఆయన కుటుంబ సభ్యులు ఆనందంతో ఆయనను స్వాగతించారు. అయితే, నలభై ఏళ్ల సుదీర్ఘ విరహం వల్ల ఆయన కొందరు బంధువులను గుర్తించలేకపోయారు. ప్రస్తుతం ఆయన తన కూతురు ఇంట్లో నివసిస్తున్నారు.

వివాదాస్పద వాస్తవం – న్యాయ వ్యవస్థపై ప్రశ్నలు

లక్ష్మణ్ లాల్ కేసు భారత న్యాయవ్యవస్థపై అనేక గంభీరమైన ప్రశ్నలను లేవనెత్తుతోంది. ఒక నిర్దోషి తన జీవితంలో అత్యంత విలువైన సంవత్సరాలను జైలులో ఎలా గడపాల్సి వచ్చింది? ఇటువంటి మానవ తప్పిదాలు భవిష్యత్తులో మరొకరికి జరగకుండా ఉండాలంటే వ్యవస్థలో బహుళ మార్పులు అవసరం. లక్ష్మణ్ లాల్ మాటల్లో చెప్పాలంటే, "న్యాయం వచ్చింది, కానీ చాలా ఆలస్యంగా." ఈ విషాదకర ఘటన మన న్యాయవ్యవస్థను పునరాలోచించుకునే సమయం ఆసన్నమైందని గుర్తు చేస్తోంది.