కుల, జనగణన.. ఇక డిజిటల్
దేశం మొత్తం ఎంతోకాలంగా ఎదురుచూస్తున్న 16వ జనగణన కార్యక్రమానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం రంగం సిద్ధం చేసింది.
By: Tupaki Desk | 16 Jun 2025 10:35 AM
దేశం మొత్తం ఎంతోకాలంగా ఎదురుచూస్తున్న 16వ జనగణన కార్యక్రమానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం రంగం సిద్ధం చేసింది. ఈసారి జనాభా లెక్కలతో పాటు కుల గణన కూడా చేపట్టనుండటంతో ఈ గణనకు ప్రత్యేక ప్రాధాన్యత ఏర్పడింది. దీనిని తొలిసారి పూర్తిగా డిజిటల్ పద్ధతిలో, ట్యాబ్లెట్‌ల సహాయంతో నిర్వహించనున్నారు. 2021లో జరగాల్సిన జన గణన కరోనా కారణంగా వాయిదా పడింది. తుదకు 2025 నుంచి 2027 మధ్య దేశవ్యాప్తంగా ఈ గణన ప్రక్రియను పూర్తిచేయనున్నట్లు కేంద్ర హోంశాఖ స్పష్టం చేసింది.
రెండు విడతల్లో గణన
కేంద్ర హోంశాఖ జారీ చేసిన గెజిట్ ప్రకారం, ఈ గణన రెండు దశల్లో జరగనుంది. మొదటి దశలో ఇంటి జాబితా ఆపరేషన్ చేపట్టి, గృహ పరిస్థితులు, ఆస్తులు, మౌలిక సదుపాయాలు మొదలైన వివరాలు సేకరించనున్నారు. రెండవ దశలో జనాభా గణన నిర్వహించి ప్రతి వ్యక్తి యొక్క సామాజిక, ఆర్థిక, సాంస్కృతిక వివరాలను నమోదు చేయనున్నారు. ఇందులో కుల గణన కూడా భాగంగా ఉంటుందని స్పష్టం చేశారు.
-1931 తర్వాత మొదటిసారి కుల గణన
ఇది 1931 తర్వాత మొదటిసారి కులాల వివరాలను గణనలో నమోదు చేయనున్నారు. అప్పటి తర్వాత కుల గణన కేంద్ర స్థాయిలో జరగలేదు. ఈసారి మాత్రం కుల సమాచారం సేకరణకు ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నారు. దీనివల్ల దేశంలోని సామాజిక నిర్మాణంపై స్పష్టమైన డేటా లభించనుంది. ప్రభుత్వ పాలన, సంక్షేమ పథకాల రూపకల్పనలో ఇది ఉపయోగపడనుంది.
డిజిటల్ పద్ధతిలో గణన
ఈ గణన పూర్తిగా డిజిటల్ రూపంలో జరగనుంది. ఎన్యూమరేటర్లు ట్యాబ్లెట్‌ల ద్వారా గణన కార్యక్రమాన్ని చేపడతారు. ప్రజలు స్వయంగా ప్రభుత్వ పోర్టళ్ల ద్వారా తమ వివరాలను నమోదు చేసుకునే అవకాశం కూడా కల్పించనుంది. దాదాపు 34 లక్షల ఎన్యూమరేటర్లు, సూపర్‌వైజర్లు, 1.34 లక్షల మంది సిబ్బంది ఈ భారీ కార్యాచరణలో పాల్గొంటారు.
-భారీ వ్యయం.. నిర్దిష్ట షెడ్యూల్
ఈ గణన కార్యక్రమానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం రూ.13 వేల కోట్లకు పైగా ఖర్చు చేయనున్నట్లు అంచనా. 2026 అక్టోబర్ 1 నాటికి జమ్మూ కాశ్మీర్, ఉత్తరాఖండ్, హిమాచల్ ప్రదేశ్, లడఖ్ వంటి ప్రాంతాల్లో గణన పూర్తిచేయనున్నారు. మిగిలిన రాష్ట్రాల్లో 2027 మార్చి 1 నాటికి గణనను ముగించనున్నారు.
-గణనపై కేంద్ర హోంశాఖ సమీక్ష
16వ జనగణన ఏర్పాట్లపై కేంద్ర హోంమంత్రి అమిత్ షా జూన్ 15న సమీక్ష సమావేశం నిర్వహించారు. దేశవ్యాప్తంగా సమర్థవంతంగా గణన చేపట్టేందుకు అవసరమైన సాంకేతిక, మానవ వనరులు సిద్ధంగా ఉన్నాయా అనే అంశాలపై చర్చించారు.
ఇప్పటివరకు జరిగిన జనగణనలతో పోలిస్తే ఈసారి గణన విస్తృతమైనది, ఆధునికమైనది. డిజిటల్ విధానం ద్వారా ప్రజలకు సులభతరం కానుంది. ముఖ్యంగా కుల గణన దేశ రాజకీయ, ఆర్థిక, సామాజిక రంగాల్లో ప్రభావం చూపే అంశంగా మారనుంది. 2031 నాటికి పూర్తిగా డేటా సమీకరించి, విశ్లేషణ చేసిన తర్వాత దేశానికి కీలకమైన అనేక సమాచారం లభించనుంది.