భారత్-చైనా మధ్య చిచ్చుపెట్టే అమెరికా కొత్త కుట్ర

అమెరికా సెనెటర్ బిల్ హాగెర్టీ చేసిన వ్యాఖ్యలు ఆసియాలో భౌగోళిక రాజకీయ వ్యూహాలను, ముఖ్యంగా భారత్, చైనా, అమెరికా మధ్య సంబంధాల సంక్లిష్టతను వెలుగులోకి తెచ్చాయి. గాల్వాన్ ఘర్షణలో చైనా విద్యుదయస్కాంత ఆయుధాలను ఉపయోగించిందని హాగెర్టీ ఆరోపించడం, ఆసియా పసిఫిక్ ప్రాంతంలో అమెరికా తన స్థానాన్ని తిరిగి పటిష్టం చేసుకోవడానికి చేస్తున్న ప్రయత్నాల్లో భాగంగానే చూడాలి.

గాల్వాన్ ఘర్షణ: ఆరోపణలు, వాస్తవాలు

2020లో గాల్వాన్ లోయలో భారత్, చైనా సైనికుల మధ్య జరిగిన ఘర్షణలో భారత జవాన్లు అమరులయ్యారు. ఈ ఘటనలో ఇరు పక్షాలు రాళ్లు, కర్రలు, ముళ్ల తీగలతో తలపడ్డాయి. అయితే, ఈ ఘర్షణలో విద్యుదయస్కాంత ఆయుధాలను ఉపయోగించారనే వాదనకు ఇప్పటివరకు ఎలాంటి అధికారిక రుజువులు లేవు. ఈ ఆరోపణను అప్పటి భారత ప్రభుత్వం గానీ, చైనా ప్రభుత్వం గానీ ధ్రువీకరించలేదు. కానీ, అమెరికా సెనెటర్ ఈ విషయాన్ని ఇప్పుడు లేవనెత్తడం వెనుక ఒక స్పష్టమైన వ్యూహం కనిపిస్తోంది. ఇది భారత్, చైనా మధ్య ఇటీవల మెరుగుపడుతున్న సంబంధాలను తిరిగి దెబ్బతీసే ప్రయత్నంగా భావించవచ్చు.

అమెరికా-భారత్ సంబంధాల వ్యూహం

అమెరికా దృష్టిలో భారత్ ఎల్లప్పుడూ చైనాకు ఒక ప్రత్యామ్నాయ శక్తిగా ఉంది. ముఖ్యంగా ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో చైనా పెరుగుతున్న ఆధిపత్యాన్ని ఎదుర్కోవడానికి అమెరికా, భారత్‌ను తమ వైపు నిలబెట్టుకోవాలని కోరుకుంటోంది. చమురు, గ్యాస్, వాణిజ్యం వంటి రంగాలలో భారత్‌ను తమ ప్రధాన భాగస్వామిగా మార్చుకోవాలని అమెరికా భావిస్తోంది. ఈ నేపథ్యంలోనే భారత్-చైనా మధ్య అవిశ్వాసాన్ని, ఉద్రిక్తతలను మరింత పెంచే లక్ష్యంతో హాగెర్టీ వంటి అమెరికా నేతలు ఇలాంటి వ్యాఖ్యలు చేస్తున్నారని విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.

భారత్ వైఖరి: సమతుల్య దౌత్యం

గాల్వాన్ ఘర్షణ తర్వాత భారత్-చైనా సంబంధాలు దెబ్బతిన్నప్పటికీ, ఇటీవల రెండు దేశాలు సంబంధాలను పునరుద్ధరించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయి. ఇటీవల ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ చైనా పర్యటన, షీ జిన్‌పింగ్‌తో ఆయన భేటీ, సరిహద్దు వివాదాలపై చర్చలు ఈ ప్రయత్నాలకు నిదర్శనం. అమెరికా ఆరోపణల నేపథ్యంలో కూడా భారత్ ఒక పక్షానికి మొగ్గు చూపకుండా, రెండు దేశాలతోనూ సమతుల్యమైన సంబంధాలను కొనసాగించాలనే ధోరణిలో ఉంది. భారత్, రష్యా, చైనా వంటి దేశాలతో కలిసి SCO (షాంఘై సహకార సంస్థ) వంటి వేదికలలో భాగం కావడం, అమెరికా విధించే సుంకాలపై మోదీ-షీ సమావేశం వంటివి దీనికి ఉదాహరణ.

మొత్తానికి బిల్ హాగెర్టీ వ్యాఖ్యలు కేవలం ఒక ఆరోపణ మాత్రమే కాదు, అవి అమెరికా యొక్క విస్తృతమైన భౌగోళిక రాజకీయ వ్యూహాన్ని ప్రతిబింబిస్తున్నాయి. తన ప్రయోజనాలకు అనుగుణంగా భారత్‌ను చైనాకు దూరం చేసి తమవైపు లాక్కోవడమే అమెరికా లక్ష్యం. అయితే, భారత్ మాత్రం తన స్వతంత్ర విదేశాంగ విధానానికి కట్టుబడి, ప్రపంచ శక్తుల మధ్య సమతుల్యతను కొనసాగించాలని చూస్తోంది.