భారతదేశ అంతరిక్ష రంగంలో మరో చారిత్రక ఘట్టం!
ప్రత్యేకత: భారత గడ్డపై నుంచి GTOకి ప్రయోగించబడే అతి భారీ కమ్యూనికేషన్ ఉపగ్రహం ఇదే కావడం విశేషం.
By: A.N.Kumar | 29 Oct 2025 6:00 AM ISTభారత అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ (ISRO) మరో ఘన విజయం దిశగా అడుగులు వేస్తోంది. దేశంలోనే అత్యంత బరువైన, శక్తివంతమైన కమ్యూనికేషన్ ఉపగ్రహం 'CMS-03' (లేదా GSAT-7R)ను నవంబర్ 2న అంతరిక్షంలోకి పంపేందుకు రంగం సిద్ధమైంది. ఈ ప్రతిష్టాత్మక ప్రయోగం కోసం దేశపు అత్యంత శక్తివంతమైన రాకెట్ LVM3ను ఉపయోగించనున్నారు.
* LVM3-M5: విశ్వాసనీయతకు చిహ్నం
CMS-03 ఉపగ్రహాన్ని ఆంధ్రప్రదేశ్లోని శ్రీహరికోటలో గల సతీశ్ ధవన్ స్పేస్ సెంటర్ (SDSC) నుంచి LVM3 రాకెట్ ద్వారా ప్రయోగించనున్నారు. ఈ రాకెట్ (Launch Vehicle Mark 3) ఇప్పటికే చంద్రయాన్-3 మిషన్ను విజయవంతంగా చంద్రుడికి చేర్చిన ఘనతను సొంతం చేసుకుంది. ఈ ప్రయోగం LVM3-M5 పేరుతో దీని ఐదవ ఆపరేషనల్ ప్రయోగం కానుంది. ఈ శక్తివంతమైన రాకెట్ 4,000 కిలోల వరకు లోడును జియోసింక్రోనస్ ట్రాన్స్ఫర్ ఆర్బిట్ (GTO)లోకి మోసుకెళ్లగల సామర్థ్యం కలిగి ఉంది.
* భారత్లోనే అతి భారీ కమ్యూనికేషన్ ఉపగ్రహం
* బరువు: సుమారు 4,400 కిలోలు
ప్రత్యేకత: భారత గడ్డపై నుంచి GTOకి ప్రయోగించబడే అతి భారీ కమ్యూనికేషన్ ఉపగ్రహం ఇదే కావడం విశేషం.
సేవలు: ఈ మల్టీ-బ్యాండ్ కమ్యూనికేషన్ ఉపగ్రహం భారత భూభాగంతో పాటు విస్తృత సముద్ర ప్రాంతాలకు కమ్యూనికేషన్ సేవలను అందిస్తుంది.
ట్రాన్స్పాండర్లు: ఉపగ్రహంలోని C, ఎక్స్టెండెడ్ C, Ku బ్యాండ్లలో ఉన్న ట్రాన్స్పాండర్లు వాయిస్, డేటా, వీడియో కమ్యూనికేషన్లకు మద్దతు ఇస్తాయి.
* భారత నౌకాదళానికి నూతన శక్తి
CMS-03 లేదా GSAT-7R ప్రధానంగా భారత నౌకాదళం కోసం రూపొందించబడింది. ఇది 2013లో ప్రయోగించిన GSAT-7 'రుక్మిణి' ఉపగ్రహానికి వారసుడిగా వస్తోంది. ఇందులో ఉన్న ఆధునిక పెలోడ్లు సముద్ర ప్రాంతాల్లో భద్రమైన మల్టీ-బ్యాండ్ కమ్యూనికేషన్ వ్యవస్థలను విస్తరించడానికి ఉపయోగపడతాయి. ఈ ఉపగ్రహం నౌకాదళానికి వారి వ్యూహాత్మక కార్యకలాపాల్లో సాంకేతిక ఆధిక్యాన్ని అందించడంతో పాటు, సుదూర ప్రాంతాల్లో కూడా కనెక్టివిటీని మెరుగుపరుస్తుంది.
* భవిష్యత్ ప్రణాళికలు
ఈ ప్రయోగం తర్వాత ISRO చైర్మన్ డా. వి. నారాయణన్ ప్రకటించినట్లుగా ఈ సంవత్సరం చివర్లో 6.5 టన్నుల బరువైన ‘బ్లూబర్డ్-6’ ఉపగ్రహాన్ని కూడా LVM3 రాకెట్తో ప్రయోగించేందుకు ప్రణాళికలు సిద్ధమవుతున్నాయి. ఈ ఉపగ్రహం అమెరికా సంస్థ AST SpaceMobile అభివృద్ధి చేసింది.
CMS-03 ప్రయోగం విజయవంతం చేస్తే.. అంతరిక్ష రంగంలో భారత్ తన సామర్థ్యాన్ని మరోసారి ప్రపంచానికి చాటిచెప్పనుంది. ఇది అంతర్జాతీయ వేదికపై దేశ స్థానాన్ని మరింత బలోపేతం చేయడంలో ఒక ముఖ్యమైన మైలురాయిగా నిలుస్తుంది.
