మానవత్వం, దయాగుణం.. ఆ జడ్జి జీవితం అమరం

న్యాయస్థానం అంటే సాధారణంగా చట్టం ముందు అందరూ సమానమే అన్న భావనకు ప్రతీక. న్యాయమూర్తి అంటే చట్టపరమైన ఆధారాలతో, సాక్ష్యాలతోనే తీర్పు చెప్పేవారు. కానీ కొన్ని సందర్భాల్లో చట్టం వెనుక ఉన్న మానవత్వాన్ని గుర్తించి తీర్పు చెప్పిన న్యాయమూర్తులు చరిత్రలో చిరస్మరణీయులవుతారు. అలాంటి వారిలో ముందువరుసలో నిలిచిన పేరు ఫ్రాంక్ కాప్రియో. అమెరికాలో రోడ్‌ ఐలాండ్ రాష్ట్రం, ప్రొవిడెన్స్ మున్సిపల్ కోర్ట్‌లో చీఫ్ జడ్జిగా పనిచేసిన ఆయన (88), కేన్సర్‌తో పోరాడుతూ కన్నుమూశారు. కానీ ఆయన తీర్పులు, ఆయన చూపిన మానవీయత న్యాయవ్యవస్థకు కొత్త దారులు చూపాయి.

-చట్టానికి మానవీయ రూపం ఇచ్చిన కాప్రియో

కాప్రియో తీర్పుల ప్రత్యేకత ఏమిటంటే ఆయన చట్టాన్ని కఠినంగా అమలు చేయడమే కాకుండా, నిందితుల వ్యక్తిగత పరిస్థితులను కూడా లోతుగా పరిశీలించేవారు. ఒకరు ఆర్థిక ఇబ్బందుల వల్ల జరిమానా చెల్లించలేనప్పుడు, మరికొందరు కుటుంబ సమస్యలతో బాధపడుతున్నప్పుడు, వారిని అర్థం చేసుకునే దయామయ హృదయం ఆయనది. జరిమానా మాఫీ చేయడం, లేదా సమాజ సేవ ద్వారా దానికి ప్రత్యామ్నాయం చూపించడం ఆయన తీర్పుల్లో సాధారణ విషయమే.

ఈ విధానం వల్ల ఆయన తీర్పులు కేవలం చట్టపరమైనవే కాకుండా.. మానవీయతతో నిండినవిగా నిలిచాయి. కోర్టు అనేది భయపెట్టే స్థలం కాదని, అది ఒక ఆశ్రయం కూడా అవుతుందని ఆయన చూపించారు.

- సోషల్ మీడియాలో ప్రజాదరణ

కాప్రియో విచారణల వీడియోలు సామాజిక మాధ్యమాల్లో లక్షలాది మంది మనసులను తాకాయి. ఒక వృద్ధురాలు జరిమానా చెల్లించలేనని చెబితే, ఆమె పరిస్థితిని అర్థం చేసుకుని దయతో వ్యవహరించడం, చిన్నపిల్లలతో ఆప్యాయంగా మాట్లాడటం.. ఇవన్నీ ప్రపంచవ్యాప్తంగా వైరల్ అయ్యాయి. ఆయన తీర్పులు కేవలం వినోదం కాకుండా, న్యాయవ్యవస్థలో సానుభూతి ఎంత ముఖ్యమో గుర్తుచేశాయి.

- న్యాయవ్యవస్థకు స్ఫూర్తి

“వందమంది నేరస్తులు తప్పించుకున్నా పరవాలేదు కానీ ఒక నిర్దోషికి శిక్ష పడకూడదు” అన్న సూత్రాన్ని ఆయన మరింత మానవీయంగా ఆచరణలో పెట్టారు. నేరం వెనుక ఉన్న సామాజిక, ఆర్థిక పరిస్థితులను పరిగణనలోకి తీసుకోవడం ద్వారా న్యాయం మరింత సమతుల్యంగా ఉంటుందని ఆయన రుజువు చేశారు.

ఫ్రాంక్ కాప్రియో ఇక లేరు. కానీ ఆయన తీర్పులు, ఆయన చూపిన దయ, మానవత్వం న్యాయవ్యవస్థలో చిరస్థాయిగా నిలుస్తాయి. చట్టం కేవలం శిక్షలకే కాదు, సమాజంలో సానుకూల మార్పులకు ఉపయోగపడాలని ఆయన చూపించిన మార్గం ప్రతి న్యాయమూర్తికి, ప్రతి న్యాయవాదికి ఒక స్ఫూర్తి. అందుకే ఆయనను ‘‘ప్రపంచంలోనే అత్యంత దయగల జడ్జి’’గా గుర్తించారు.