భారత్జెన్ : భారత తొలి మల్టీమోడల్ ఏఐ
భారతదేశం ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ రంగంలో మరింతగా ముందడుగు వేసింది.
By: Tupaki Desk | 4 Jun 2025 3:00 AM ISTభారతదేశం ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ రంగంలో మరింతగా ముందడుగు వేసింది. స్వదేశీ మల్టీలాంగ్వేజ్ మల్టీమోడల్ ఏఐ మోడల్ 'భారత్జెన్' రూపంలో దేశం తన సాంకేతిక స్వావలంబన వైపు గొప్ప అడుగు వేసింది. కేంద్ర సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ మంత్రి డా. జితేంద్ర సింగ్ ఇటీవల దీనిని అధికారికంగా ప్రారంభించారు. ఇది కేవలం ఒక సాంకేతిక ఆవిష్కరణ మాత్రమే కాదు.. భారత భాషల పట్ల, ప్రజల అవసరాల పట్ల, స్థానిక పరిష్కారాల పట్ల ప్రభుత్వం చూపిన నిబద్ధతకు నిదర్శనం.
-భారత్జెన్ విశేషాలివీ..
ఈ మోడల్ 22 భారతీయ భాషల్లో కమ్యూనికేట్ చేయగల సామర్థ్యం కలిగి ఉండటం గమనార్హం. భాషతో పాటు సంస్కృతిని అర్థం చేసుకునే మల్టీ లాంగ్వేజ్ మోడల్ను అభివృద్ధి చేయడం అనేది దేశీయ ఏఐ అభివృద్ధిలో నూతన మైలురాయి. ఇది టెక్స్ట్, స్పీచ్, ఇమేజ్ల వంటి వివిధ ఇన్పుట్లను హ్యాండిల్ చేయగలదు. అంటే, ఏఐకు వినోదం, ఆరోగ్యం, విద్య, వ్యవసాయం వంటి అనేక రంగాల్లో అనువర్తనాలు విస్తృతంగా ఉంటాయి.భిన్న ప్రాంతాల్లో ఉన్న భారతీయుల భిన్న అవసరాలను అర్థం చేసుకుని, స్థానిక అంశాల ఆధారంగా ఏఐ పరిష్కారాలను అందించగలగటం దీనికి ప్రత్యేకత.
- వ్యవస్థాపిత మద్దతు - గణనీయ భాగస్వామ్యం:
భారత్జెన్ అభివృద్ధిలో ప్రభుత్వ విభాగాలు, ప్రముఖ విద్యాసంస్థలు, పరిశోధకులు, స్టార్టప్లు కలిసి పనిచేయడం ఒక గొప్ప సింథసిస్కు ఉదాహరణగా నిలుస్తోంది. సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ విభాగం (DST) దీన్ని మద్దతు ఇవ్వడం వల్ల దీర్ఘకాలిక స్థిరత , నాణ్యతకు భరోసా ఏర్పడుతుంది. ఆధునిక ఇన్నోవేషన్ హబ్గా ఐఐటీ బాంబే ఈ ప్రాజెక్టును అమలు చేయడం ఈ ప్రాజెక్టు ప్రమాణాలపై విశ్వాసం కలిగిస్తోంది.
- పోటీలో ముందున్న 'సర్వం M' మోడల్:
ఇక ఇతర డొమెస్టిక్ ప్రైవేట్ ప్లేయర్ల విషయానికొస్తే, 'సర్వం ఏఐ' అభివృద్ధి చేస్తున్న 'సర్వం-M' మోడల్ కూడా దేశీయ LLM పోటీలో ఉంది. అయితే ఇది ఇంకా అభివృద్ధిలో ఉంది.కంపెనీకి మరింత సమయం అవసరమవుతోంది. అయితే, ప్రభుత్వం ‘భారత్జెన్’ ప్రాజెక్టును ముందుండి నడిపించటం ద్వారా స్టార్టప్లకు ఒక స్పష్టమైన విజన్ను నిర్దేశించింది.
-సామాజిక, ఆర్థిక ప్రభావం:
స్థానిక భాషల్లో ఇంటెలిజెంట్ ట్యూటర్లు, డిజిటల్ లెర్నింగ్ ప్లాట్ఫార్మ్స్ అభివృద్ధి అయ్యే అవకాశం ఉంది. స్థానిక భాషలో డాక్టర్-పేషెంట్ కమ్యూనికేషన్ సులభతరం అవుతుంది. టెలీమెడిసిన్ సేవలు విస్తరించవచ్చు. రైతులకు స్థానిక భాషలో డేటా ఆధారిత సలహాలు అందించటం సాధ్యమవుతుంది. ప్రభుత్వ సేవలు ప్రజలకు మరింత చేరువ అవుతాయి.
భారత్జెన్ అనేది కేవలం ఒక LLM కాదు. ఇది భారతదేశం తాను కోరుకునే డిజిటల్ భవిష్యత్కు బీజం. స్వదేశీ భాషల్లోనూ, సంస్కృతిలోనూ ముల్లెరిగిన ఏఐ అభివృద్ధి వైపు ఇది గట్టి అడుగు. అదే సమయంలో ప్రైవేట్ స్టార్టప్ల పోటీ , ప్రభుత్వ మద్దతు వల్ల దేశీయ ఏఐ రంగం ఆరోగ్యకరంగా, వేగంగా ఎదిగే అవకాశం ఉంది.
భవిష్యత్తులో మరిన్ని పబ్లిక్, ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యాలు, పెద్ద సంఖ్యలో ట్రైనింగ్ డేటా అభివృద్ధి, నైతిక-సాంకేతిక మార్గదర్శకాల అవసరం తలెత్తుతుంది. ఈ క్రమంలో ‘భారత్జెన్’ విజయం, దేశం కోసం దీర్ఘకాలిక మార్గదర్శకంగా నిలవగలదు.
