భారత్, చైనా ల మధ్య పశ్చిమ దేశాల చిచ్చు?

రష్యా విదేశాంగ మంత్రి సెర్గీ లావ్రోవ్ ఇటీవల చేసిన వ్యాఖ్యలు అంతర్జాతీయ భౌగోళిక రాజకీయాల్లో ప్రకంపనలు సృష్టిస్తున్నాయి. భారత్, చైనా మధ్య వైరుధ్యాలను సృష్టించడానికి పశ్చిమ దేశాలు ప్రయత్నిస్తున్నాయని ఆయన ఆరోపించారు. ఈ వ్యాఖ్యలు వాటి వెనుక ఉన్న కారణాలు, వాటి ప్రభావంపై లోతైన విశ్లేషణ ఇక్కడ ఉంది.

- లావ్రోవ్ ఆరోపణలు ఏమిటి?

రష్యాలోని ఓ యూనివర్సిటీలో నిర్వహించిన 'సరిహద్దులు లేని సంస్కృతి: సాంస్కృతిక దౌత్యం పాత్ర, అభివృద్ధి' అనే సమావేశంలో మాట్లాడుతూ ఆసియా-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో పశ్చిమ దేశాలు చైనా వ్యతిరేక వైఖరిని ప్రదర్శిస్తున్నాయని, ఈ ప్రాంతాన్ని 'ఇండో-పసిఫిక్' అని పిలవడం ద్వారా భారత్, చైనాల మధ్య ఘర్షణలను రెచ్చగొట్టాలని చూస్తున్నాయని లావ్రోవ్ పేర్కొన్నారు. రష్యాకు భారత్, చైనా రెండూ ప్రియమైన స్నేహితులు, పొరుగు దేశాలని ఆయన పునరుద్ఘాటించారు.

- ఈ ఆరోపణల వెనుక కారణాలు?

లావ్రోవ్ వ్యాఖ్యలు రష్యా యొక్క ప్రస్తుత విదేశాంగ విధానాన్ని ప్రతిబింబిస్తాయి. ఉక్రెయిన్‌పై దాడి నేపథ్యంలో పశ్చిమ దేశాలతో రష్యా సంబంధాలు క్షీణించాయి. ఈ నేపథ్యంలో, రష్యా చైనాకు దగ్గరవుతోంది. భారత్‌తో తన బలమైన సంబంధాలను కొనసాగించాలనుకుంటోంది. పశ్చిమ దేశాలు తనను ఏకాకిని చేయడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయని రష్యా భావిస్తోంది. ఈ ప్రయత్నాల్లో భాగంగా, భారత్, చైనాలను ఒకదానికొకటి దూరం చేయాలని పశ్చిమ దేశాలు చూస్తున్నాయని రష్యా అనుమానిస్తోంది.

- క్వాడ్, ఆకుస్ ప్రస్తావన

గతంలో క్వాడ్‌ను (భారత్, ఆస్ట్రేలియా, జపాన్, యూఎస్) చైనాను కట్టడి చేసే కూటమిగా లావ్రోవ్ విమర్శించారు. అయితే, ఆకుస్ (ఆస్ట్రేలియా, యూకే, యూఎస్) సైనిక కూటమి ఏర్పడిన తర్వాత ఆయన క్వాడ్‌పై విమర్శలు తగ్గించారు. ఈ సందర్భంలో, పశ్చిమ దేశాలు ఆగ్నేయాసియా దేశాలను అణగదొక్కాలని చూస్తున్నాయని కూడా ఆయన ఆరోపించారు. ఈ ప్రాంతంలో రష్యా దశాబ్దాలుగా భాగస్వామిగా ఉందని, ఆర్థికంగా, రాజకీయంగా, సైనికపరంగా బలపడుతోందని లావ్రోవ్ తెలిపారు. పశ్చిమ దేశాలు తమ ప్రాబల్యాన్ని పెంచుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయని ఆయన పరోక్షంగా విమర్శించారు.

లావ్రోవ్ వ్యాఖ్యలు పశ్చిమ దేశాలపై రష్యాకున్న అపనమ్మకాన్ని స్పష్టం చేస్తాయి. భారత్, చైనా ప్రపంచంలోనే అత్యధిక జనాభా కలిగిన దేశాలు.. వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆర్థిక వ్యవస్థలు. ఈ రెండు దేశాల మధ్య స్నేహపూర్వక సంబంధాలు ఆసియా స్థిరత్వానికి చాలా ముఖ్యం. భారత్ - చైనా మధ్య సరిహద్దు వివాదాలు ఉన్నప్పటికీ, రెండు దేశాలు ద్వైపాక్షిక సంబంధాలను మెరుగుపరచుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయి.

పశ్చిమ దేశాలు ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో తమ ప్రభావాన్ని పెంచుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయనడంలో సందేహం లేదు. అయితే, వారి ప్రయత్నాలు భారత్, చైనాల మధ్య వైరుధ్యాలను సృష్టించడానికేనా అనేది చర్చనీయాంశం. క్వాడ్ వంటి కూటములు చైనా సైనిక విస్తరణను నిరోధించడానికి ఉద్దేశించినవి కావచ్చని కొందరు విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు. అయితే, ఈ కూటములు భారత్, చైనాల మధ్య సంబంధాలను ఎలా ప్రభావితం చేస్తాయో చూడాలి.

సెర్గీ లావ్రోవ్ వ్యాఖ్యలు అంతర్జాతీయ రాజకీయాల్లో సంక్లిష్టతను ప్రతిబింబిస్తాయి. రష్యా, భారత్, చైనా , పశ్చిమ దేశాల మధ్య సంబంధాలు నిరంతరం మారుతున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో, లావ్రోవ్ ఆరోపణలు కేవలం రష్యా దృక్పథాన్ని తెలియజేస్తాయి. భారత్ , చైనా తమ స్వంత ప్రయోజనాలను పరిరక్షించుకుంటూ, ఇతర దేశాలతో సంబంధాలను ఎలా నిర్వహిస్తాయో వేచి చూడాలి.