చైనా నియంత్రణ.. అమెరికా హెచ్చరిక.. వాణిజ్య యుద్ధంలో మరో కోణం

అమెరికా , చైనా మధ్య వాణిజ్య రంగంలో ఉద్రిక్తతలు గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా విస్తరించాయి. ముఖ్యంగా టారిఫ్‌లు, వాణిజ్య అడ్డంకులు, సాంకేతిక ఆంక్షలు ఈ రెండు ఆర్థిక శక్తుల మధ్య ఘర్షణలకు కారణంగా నిలుస్తున్నాయి. ఇప్పుడు ఈ పోరాటం మరో కీలక రంగంలోకి అరుదైన అయస్కాంత లోహాల సరఫరాలో దారితీస్తోంది.

చైనా ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఈ అరుదైన లోహాల ఉత్పత్తిలో దాదాపు 70 శాతం, వాటి శుద్ధిలో 90 శాతం నియంత్రిస్తుంది. ఈ గణాంకం చైనా స్థాయి ప్రభావాన్ని స్పష్టంగా తెలియజేస్తుంది. అమెరికా పక్షాన ఈ ఆధిపత్యం తీవ్రమైన ఆందోళనకు దారి తీసింది. ఎందుకంటే ఇవి ఆధునిక సాంకేతికతలో, రక్షణ రంగంలో, హరిత శక్తి (Green Energy) ఉత్పత్తిలో అత్యంత అవసరమైన మూల పదార్థాలు.

అరుదైన అయస్కాంత లోహాలు – ఆధునిక సాంకేతికతకు వెన్నెముక

ఈ లోహాల్లో ముఖ్యమైనవి నియోడైమియం , ప్రసోడైమియం , డిస్ప్రోసియం వంటి మూలకాలు. వీటి మిశ్రమాలతో తయారయ్యే “శాశ్వత అయస్కాంతాలు” రాబోయే టెక్నాలజీ విప్లవానికి మౌలిక భాగాలు.

ఇవి ఎలక్ట్రిక్ వాహనాల మోటార్లలో, పవన విద్యుత్ టర్బైన్‌ల జనరేటర్లలో, కంప్యూటర్ హార్డ్ డిస్క్ డ్రైవ్‌లలో, స్పీకర్లు , హెడ్‌ఫోన్‌లలో విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తారు.

ఎలక్ట్రిక్ వాహనాలు (EVs): బలమైన శాశ్వత అయస్కాంత మోటార్లతో అధిక సామర్థ్యం, తక్కువ శక్తి వినియోగాన్ని అందించడానికి ఈ లోహాలు కీలకం.

డిఫెన్స్ రంగం: మిసైల్స్‌, ఫైటర్ జెట్లు, రాడార్లు, స్మార్ట్ బాంబుల్లో ఉపయోగించే సూక్ష్మ సెన్సార్లు.. మోటార్ల తయారీలో ఇవి తప్పనిసరి.

వైద్య పరికరాలు: ఎంఆర్‌ఐ స్కానర్లు, పేస్‌మేకర్లు, హియరింగ్‌ డివైస్‌లలో రేర్‌ ఎర్త్ ఎలిమెంట్లు అనివార్యమైనవి.

పారిశ్రామిక వినియోగాలు: హై పర్ఫార్మెన్స్ మోటార్లు, రోబోటిక్ వ్యవస్థలు, పవర్ టూల్స్ వంటి రంగాల్లో కూడా ఇవి ప్రధాన స్థానం పొందాయి.

చైనా వ్యూహం – వాణిజ్యానికి ఆయుధంగా అరుదైన లోహాలు

చైనా తన ప్రభావాన్ని పెంచుకునే ప్రయత్నంలో ఈ అర్థవంతమైన వనరులను “ట్రంప్ కార్డ్”గా ఉపయోగించడం ప్రారంభించింది. అమెరికా చైనాపై టారిఫ్‌లు విధించిన నేపథ్యంలో బీజింగ్ ఈ అరుదైన లోహాల ఎగుమతులను పరిమితం చేసే ప్రయత్నాల్లో ఉంది. ఇది కేవలం వాణిజ్య సమస్య కాదు, భౌగోళిక రాజకీయ ప్రభావాన్ని పెంచే ఆలోచన. అమెరికా, యూరోప్‌, జపాన్ వంటి దేశాలు ఈ లోహాల సరఫరాలో చైనాపై ఆధారపడటం, చైనాకు వ్యూహాత్మక అధికారాన్ని ఇస్తోంది. చైనా ఈ లోహాలను సరఫరా చేయనంత మాత్రాన ఆధునిక చిప్‌లు, గ్రీన్ ఎనర్జీ ప్రాజెక్టులు, మిలిటరీ తయారీ లైన్లు ఆగిపోయే ప్రమాదం ఉంది. దీనిని అమెరికా పెద్ద హెచ్చరికగా తీసుకుంది.

* ప్రపంచ వ్యూహాత్మక మార్పులు

అమెరికా ప్రభుత్వం ఇప్పటినుంచే ప్రత్యామ్నాయ సరఫరా గొలుసులను ఏర్పరచడానికి దూకుడుగా ప్రయత్నిస్తోంది. ఆస్ట్రేలియా, కెనడా, ఇండియా, వియత్నాం వంటి దేశాల్లో అరుదైన లోహాల గనులను అభివృద్ధి చేసేందుకు పెట్టుబడులు పెడుతోంది.

అదేవిధంగా రీసైక్లింగ్‌ టెక్నాలజీ ద్వారా వాడిన పరికరాల నుంచి రేర్‌ ఎర్త్ మూలకాలను తిరిగి పొందే దిశగా పరిశోధన జరుగుతోంది.

*భవిష్యత్తు దిశ

అరుదైన అయస్కాంత లోహాలు కేవలం వాణిజ్య విలువ కలిగిన వనరులు కావు. ఇవి సాంకేతిక ఆధిపత్యం, రక్షణ భద్రత, గ్రీన్ ఎనర్జీ భవిష్యత్తుకి మూలాధారం. ఈ వనరులపై చైనాకున్న పట్టు, ప్రపంచ సమతౌల్యాన్ని మార్చే శక్తిగా మారింది.

అమెరికా , ఇతర దేశాలు ఈ ఆధారపడటాన్ని తగ్గించుకోవడమే కాక, స్వావలంబనకు దిశగా కదలడం అనివార్యం అవుతోంది. అనగా 21వ శతాబ్దపు “వాణిజ్య యుద్ధాలు” ఇకపై కేవలం టారిఫ్‌లతో కాకుండా, అరుదైన ఖనిజాల ఆధిపత్యంతో నిర్ణయించబడతాయనడం తప్పు కాదు.