తేజస్ ప్రమాదంపై 'HAL' సంచలన ప్రకటన

అంతర్జాతీయ వేదికపై భారత్ రక్షణ ప్రతిష్ఠను ప్రతిబింబించే తేజస్ ఎల్‌.సీ‌.ఏ (తేలికపాటి యుద్ధ విమానం) ప్రమాదం దేశవ్యాప్తంగా కలకలం రేపింది. దుబాయ్ ఎయిర్ షోలో ప్రదర్శన సమయంలో తేజస్ విమానం కూలిపోయి, వింగ్ కమాండర్ నమాంశ్‌ స్యాల్ ప్రాణాలు కోల్పోవడం రక్షణ రంగానికి తీవ్ర దెబ్బగా మారింది. ఈ ఘటనపై తయారీ సంస్థ హిందుస్థాన్ ఏరోనాటిక్స్ లిమిటెడ్‌ (HAL) చేసిన ప్రకటన విస్తృత చర్చకు దారితీసింది.

హాల్ ఒక ప్రకటనలో ఈ ప్రమాదాన్ని "ప్రత్యేక పరిస్థితుల్లో సంభవించిన దుర్ఘటన"గా పేర్కొంది. ఈ వ్యాఖ్య ద్వారా సంస్థ, విమానం రూపకల్పన లేదా తయారీ నాణ్యతలో లోపం లేదని పరోక్షంగా స్పష్టం చేసింది. విశ్లేషకులు దీన్ని హాల్ తీసుకున్న వ్యూహాత్మక రక్షణాత్మక స్టాండ్‌గా చూస్తున్నారు.

వాతావరణం, విన్యాసాల కారణమా?

సంస్థ ప్రకటనతో పాటు, నిపుణులు వాతావరణ పరిస్థితులు, ఎయిర్ షోలో జరిగిన క్లిష్టమైన విన్యాసాలు లేదా కమాండ్ కంట్రోల్‌లో తాత్కాలిక లోపం ప్రమాదానికి కారణమై ఉండవచ్చని సూచిస్తున్నారు. హాల్ ప్రకటన ప్రధాన ఉద్దేశ్యం తుది విచారణ వరకు సంస్థ ప్రతిష్ఠను కాపాడటమే.

మార్కెట్ షాక్ – హాల్ షేర్లు కుప్పకూలాయి

ఈ ఘటన వెంటనే స్టాక్ మార్కెట్‌లో ప్రతికూల ధోరణి కనిపించింది. హాల్ షేర్లు ఒక దశలో 8% వరకు పతనమయ్యాయి. ‘తేజస్’ ప్రమాదం కారణంగా విదేశీ పెట్టుబడిదారులు రక్షణ రంగ నాణ్యతపై సందేహం వ్యక్తం చేసినట్లు విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు. తద్వారా LCA మార్క్-1A, మార్క్-2 ప్రాజెక్టుల భవిష్యత్తుపై కూడా ఆందోళనలు వ్యక్తమయ్యాయి. అయితే హాల్ తక్షణమే స్పందిస్తూ “భవిష్యత్ డెలివరీలు, వ్యాపార కార్యకలాపాలపై ఎటువంటి ప్రభావం ఉండదు” అని స్పష్టం చేయడం ద్వారా మార్కెట్ సెంటిమెంట్‌ను కొంతవరకు స్థిరపరచింది.

పైలట్ నమాంశ్ స్యాల్ మరణం.. తీరని లోటు

ఈ ప్రమాదంలో ప్రాణాలు కోల్పోయిన వింగ్ కమాండర్ నమాంశ్‌ స్యాల్ భారత వైమానిక దళానికి అమూల్యమైన నష్టం. అతనిని వంటి అనుభవజ్ఞులైన పైలట్లు యుద్ధ విన్యాసాలకు అత్యంత కీలకం. అతని మరణం మానవ వనరుల వైపు నుంచి, అలాగే టెస్టింగ్ మరియు ఆపరేషనల్ ప్రమాణాల కోణంలో లోతైన సమీక్ష అవసరాన్ని గుర్తు చేస్తుంది.

స్వదేశీ రక్షణ సామర్థ్యానికి సవాల్

తేజస్ ప్రాజెక్ట్ భారత స్వదేశీ రక్షణ అభివృద్ధికి ప్రతీక. ఈ ప్రమాదం తాత్కాలికంగా విదేశీ కొనుగోలుదారుల విశ్వాసం దెబ్బతినే అవకాశమున్నా, దీర్ఘకాలికంగా ప్రభావం ఉండదని విశ్లేషకులు అంచనా వేస్తున్నారు. గత అనుభవాల ఆధారంగా హాల్, ఐఏఎఫ్ సంస్థలు లోపాలను సరిదిద్దిన అనుభవం కలిగి ఉన్నందున, ప్రోగ్రామ్‌ను మరింత బలపరిచే దిశగా నడిచే అవకాశం ఉంది.

ఐఏఎఫ్ ఆధ్వర్యంలో త్రివిధ దళాల ప్రత్యేక విచారణ జరుగుతోంది. ఇది మానవ తప్పిదమా, తయారీ లోపమా, లేక ఆపరేషనల్ వైఫల్యమా అనే అంశాలపై దృష్టి సారిస్తుంది. ఈ నివేదిక తేజస్ భద్రతా ప్రోటోకాల్స్, రూపకల్పన, హాల్ టెస్టింగ్ విధానాల భవిష్యత్తును ప్రభావితం చేయనుంది.

దుబాయ్ ఎయిర్ షోలో జరిగిన తేజస్ ప్రమాదం భారత రక్షణ రంగానికి సవాల్ అయినప్పటికీ, హాల్ ఈ ఘటనను వ్యూహాత్మకంగా నిర్వహిస్తోంది. ‘ప్రత్యేక పరిస్థితుల్లో దుర్ఘటన’ అనే ప్రకటనతో మార్కెట్ భయాందోళనను తగ్గించే ప్రయత్నం చేసింది. దీర్ఘకాలంలో తేజస్ ప్రోగ్రామ్ భారత స్వదేశీ రక్షణ శక్తికి మరింత బలాన్నిచ్చే అవకాశం కనిపిస్తోంది.