సౌదీ-అమెరికా రక్షణ ఒప్పందం: పాకిస్తాన్‌కు భారీ షాక్!

వ్యూహాత్మక రక్షణ ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకునేందుకు సౌదీ అరేబియా అగ్రరాజ్యం అమెరికాతో (USA) రెడీ కావడం పాకిస్తాన్‌కు పెద్ద ఎదురుదెబ్బ తగిలేలా చేసింది. ఇటీవల సౌదీ-పాక్ మధ్య వ్యూహాత్మక రక్షణ ఒప్పందం కుదిరిన నేపథ్యంలో ఇప్పుడు సౌదీ అమెరికాతోనూ రక్షణ కూటమికి సిద్ధమవడం అంతర్జాతీయంగా కీలక పరిణామంగా మారింది.

*geopolitics కీలక పరిణామాలు

ఫైనాన్షియల్ టైమ్స్ కథనం ప్రకారం, సౌదీ అరేబియా అమెరికాతో రక్షణ ఒప్పందం చేసుకోవడానికి సిద్ధమవుతోంది. ఈ ఒప్పందం ద్వారా అమెరికా మధ్యప్రాచ్య వ్యూహానికి బలమైన పునాది ఏర్పడుతుందని అమెరికా విదేశాంగ అధికారులు పేర్కొన్నారు. ఒప్పందం వివరాలు గోప్యంగా ఉన్నప్పటికీ, సౌదీ యువరాజు మహమ్మద్ బిన్ సల్మాన్ త్వరలో వైట్‌హౌస్‌ను సందర్శించినప్పుడు ఈ డీల్ ఖరారయ్యే అవకాశం ఉంది.

ఖతార్ తరహా ఒప్పందం:

ఇజ్రాయెల్, హమాస్ నాయకులను లక్ష్యంగా చేసుకుని ఖతార్‌పై వైమానిక దాడులు జరిపిన తర్వాత, అమెరికా-ఖతార్ మధ్య కీలక ఒప్పందం కుదిరింది. ఖతార్‌పై దాడి జరిగితే దాన్ని అమెరికాపై దాడిగా పరిగణిస్తామని వాషింగ్టన్ ప్రకటించింది. అదే తరహాలో ఇప్పుడు సౌదీతోనూ రక్షణ ఒప్పందం కుదుర్చుకోవాలని అమెరికా భావిస్తోంది.

చారిత్రక రక్షణ సహకారం:

అమెరికా-సౌదీ మధ్య రక్షణ సంబంధాలు కొత్తవి కావు. 1951 నాటి మ్యూచువల్ డిఫెన్స్ అసిస్టెన్స్ అగ్రిమెంట్ నుండి ఇరు దేశాల మధ్య రక్షణ సహకారం ఉంది. అంతేకాకుండా, 2017లో ట్రంప్ పర్యటన సమయంలో $142 బిలియన్ల విలువైన భారీ ఆయుధాల ఒప్పందం జరిగింది. అయితే, సౌదీ తన రక్షణ కోసం అమెరికాపై పూర్తిగా ఆధారపడడం పట్ల గతంలో కొంత అసంతృప్తి వ్యక్తం చేసిన సందర్భాలు కూడా ఉన్నాయి. 1974లో కుదిరిన 50 ఏళ్ల పెట్రోడాలర్ ఒప్పందాన్ని సౌదీ రద్దు చేసినట్లు వచ్చిన వార్తలు కూడా ఈ నేపథ్యంలో ఉన్నాయి.

* పాకిస్తాన్‌పై ప్రభావం

సౌదీ అరేబియా చారిత్రక మిత్రదేశమైన పాకిస్తాన్‌కు ఈ పరిణామం రాజకీయంగా, వ్యూహాత్మకంగా పెద్ద సమస్యగా మారే అవకాశం ఉంది.ఇటీవలే కుదిరిన పాకిస్తాన్-సౌదీ వ్యూహాత్మక రక్షణ ఒప్పందం ప్రకారం, ఒకరిపై దాడి జరిగితే మరొకరు అండగా నిలవాలి. కానీ, సౌదీ ఇప్పుడు అమెరికాతో బలమైన రక్షణ కూటమిని ఏర్పాటు చేయడం వలన, పాకిస్తాన్ భవిష్యత్తులో భారత్‌తో ఏదైనా ఘర్షణ ఎదురైతే, సౌదీ మద్దతుపై అస్పష్టత ఏర్పడే అవకాశం ఉంది. పాకిస్తాన్ దశాబ్దాలుగా సౌదీ స్నేహాన్ని తమ జాతీయ భద్రతకు ఒక వ్యూహాత్మక అస్త్రంగా ఉపయోగించుకుంటోంది. ముఖ్యంగా సైనిక, ఆర్థిక సహాయం కోసం సౌదీపై ఆధారపడింది. అమెరికా-సౌదీ కూటమి బలోపేతం అయితే, పాకిస్తాన్ ప్రాంతీయ రాజకీయాలలో ఒంటరయ్యే ప్రమాదం ఉంది.

భారతదేశం స్పందన

సౌదీ-పాక్ రక్షణ ఒప్పందంపై భారత్ ఇప్పటికే స్పందిస్తూ, జాతీయ భద్రత , ప్రాంతీయ స్థిరత్వంపై ఈ ఒప్పందం ప్రభావాలను అధ్యయనం చేస్తామని ప్రకటించింది. సౌదీ-అమెరికా ఒప్పందం, మధ్యప్రాచ్య భౌగోళిక రాజకీయ ఉద్రిక్తతలను కొత్త దిశలో నడిపే అవకాశం ఉంది.

ఈ పరిణామం మధ్యప్రాచ్యంలో భూ రాజకీయ సమతుల్యతలో పెద్ద మార్పుకు సంకేతంగా విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.