పాక్-సౌదీ రక్షణ ఒప్పందం: భారత్‌కు మేలా? ముప్పా?

పాకిస్థాన్ ప్రధాని షెహబాజ్ షరీఫ్, సౌదీ యువరాజు మహమ్మద్ బిన్ సల్మాన్ మధ్య కుదిరిన వ్యూహాత్మక రక్షణ ఒప్పందం దక్షిణాసియా.. మధ్యప్రాచ్య రాజకీయాల్లో ఒక కీలక పరిణామం. ఈ ఒప్పందం ప్రకారం.. ఒక దేశంపై దాడి జరిగితే అది ఇద్దరిపై జరిగినట్లుగా పరిగణించి సంయుక్తంగా ఎదుర్కోవాలనే అంగీకారం భౌగోళిక రాజకీయాల్లో కొత్త సమీకరణలకు దారితీస్తోంది. భారతదేశంపై దీని ప్రభావాలను విశ్లేషిస్తే, ఇది తక్షణ ముప్పు కాకపోయినా, దీర్ఘకాలికంగా కొన్ని సవాళ్లను సృష్టించే అవకాశం ఉంది.

*భారత్‌కు సంభావించే సవాళ్లు:

కిస్థాన్ ఇప్పటికే చైనాతో బలమైన రక్షణ భాగస్వామ్యాన్ని కలిగి ఉంది. ఇప్పుడు సౌదీ అరేబియా మద్దతు కూడా లభిస్తే, భారతదేశం చుట్టూ కొత్త భద్రతా సవాళ్లు ఎదురయ్యే అవకాశం ఉంది. పాక్-చైనా-సౌదీ కూటమి భారత వ్యూహాత్మక ప్రయోజనాలకు సవాలుగా మారవచ్చు.

సౌదీ అరేబియా భారతదేశానికి అతిపెద్ద చమురు సరఫరాదారు.. లక్షలాది మంది భారతీయులకు ఉపాధి కల్పించే దేశం. పాక్‌తో సౌదీ రక్షణ బంధం బలపడటం వల్ల, మధ్యప్రాచ్య దేశాలతో భారత్ దౌత్యపరమైన సంబంధాలను మరింత జాగ్రత్తగా నిర్వహించాల్సిన అవసరం ఏర్పడింది. ఇది ఆర్థిక , దౌత్యపరమైన ఆందోళనలను పెంచుతుంది.

పాకిస్థాన్‌ను ఉగ్రవాదానికి సురక్షిత స్థావరంగా భారత్ తరచూ ఆరోపిస్తోంది. సౌదీ నుంచి లభించే మద్దతు పాకిస్థాన్‌కు మరింత ధైర్యాన్ని ఇవ్వవచ్చని, తద్వారా సరిహద్దుల వద్ద ఉగ్రవాద కార్యకలాపాలను పెంచవచ్చని ఢిల్లీ ఆందోళన చెందుతోంది.

*సౌదీ అరేబియాకు దీని అవసరం ఎందుకు?

యెమెన్‌లో యుద్ధం, ఇరాన్‌తో శత్రుత్వం, ఇజ్రాయెల్-హమాస్ వివాదం వంటి క్లిష్టమైన పరిస్థితుల్లో సౌదీకి నమ్మకమైన సైనిక భాగస్వామి అవసరం ఉంది. అనుభవం, శిక్షణ పొందిన పాక్ సైన్యం ఆ లోటును భర్తీ చేయగలదని రియాద్ భావిస్తోంది. ఇస్లామిక్ ప్రపంచంలో పాకిస్థాన్‌కు ఉన్న మతపరమైన గుర్తింపు, పరమాణు శక్తిగా దాని హోదా సౌదీకి వ్యూహాత్మక ప్రయోజనాలను చేకూర్చవచ్చు.

*భారత్ అనుసరించాల్సిన వ్యూహం

ఈ కొత్త పరిణామాల నేపథ్యంలో భారతదేశం జాగ్రత్త, సమతుల్యతతో కూడిన విధానాన్ని అవలంబించాలి. భారత్ ఇప్పటికే అమెరికా, ఫ్రాన్స్, ఇజ్రాయెల్, యూఏఈ వంటి దేశాలతో రక్షణ, సాంకేతిక భాగస్వామ్యాలను పెంపొందించుకుంటోంది. ఈ ఒప్పందం నేపథ్యంలో వాటిని మరింత బలోపేతం చేసుకోవాలి.

సౌదీ అరేబియాతో భారతదేశానికి ఉన్న ఆర్థిక, ఇంధన సంబంధాలను దెబ్బతీయకుండా జాగ్రత్త పడాలి. సౌదీని తమ వైపు ఉంచుకోవడానికి భారత్ దౌత్యపరంగా మరింత చురుగ్గా వ్యవహరించాలి.

భవిష్యత్ సవాళ్లను ఎదుర్కోవడానికి సైనిక సామర్థ్యాలను నిరంతరం పెంచుకోవాలి. స్వదేశీ రక్షణ పరిశ్రమను ప్రోత్సహించడం ద్వారా ఇతరులపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గించుకోవాలి.

పాక్-సౌదీ రక్షణ ఒప్పందం అనేది తక్షణ సైనిక ముప్పు కానప్పటికీ, ఇది దక్షిణాసియా - మధ్యప్రాచ్య రాజకీయాల్లో ఒక కొత్త సమీకరణకు నాంది పలికింది. దీని దీర్ఘకాలిక ప్రభావాలను భారత్ జాగ్రత్తగా గమనిస్తూ, తన ప్రయోజనాలను కాపాడుకోవడానికి సమతుల్య దౌత్యం, వ్యూహాత్మక భాగస్వామ్యాలను బలోపేతం చేసుకోవడం అత్యంత అవసరం.