నేపాల్ నిరసనల వెనుక అమెరికా?

నేపాల్‌లో ఇటీవల జరిగిన ప్రభుత్వ వ్యతిరేక నిరసనలు దేశీయంగా తీవ్ర చర్చకు దారితీశాయి. సోషల్ మీడియా నిషేధం తర్వాత మొదలైన ఈ ఆందోళనలు.. కేవలం ప్రజల అసంతృప్తి వల్లనే కాకుండా.. కొన్ని అంతర్జాతీయ శక్తుల ప్రేరణతో జరిగాయనే అనుమానాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. ముఖ్యంగా Hami Nepal అనే NGO వ్యవస్థాపకుడు సుడాన్ గురుంగ్ ఈ నిరసనలకు కేంద్ర బిందువుగా మారారు.

* సుడాన్ గురుంగ్ ఎవరు?

2015లో నేపాల్‌లో వచ్చిన పెను భూకంపం తర్వాత సుడాన్ గురుంగ్ Hami Nepal అనే స్వచ్ఛంద సంస్థను స్థాపించారు. ఈ సంస్థ సామాజిక కార్యకలాపాల్లో చురుకుగా పాల్గొంటుంది. అయితే అంతర్జాతీయ మీడియా కథనాల ప్రకారం.. ఈ NGOకు అమెరికాలోని పలు కంపెనీలు, ఫౌండేషన్ల నుంచి భారీగా నిధులు అందుతున్నాయని తెలుస్తోంది.

*అమెరికా జోక్యంపై అనుమానాలు ఎందుకు?

నిరసనలకు నాయకత్వం వహిస్తున్న ఒక NGOకి అమెరికా నుంచి పెద్ద మొత్తంలో ఫండింగ్ లభించడంపై పలువురు అనుమానం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. చరిత్రలో అమెరికా అనేక దేశాల్లోని ప్రజా ఉద్యమాలను ఆర్థికంగా ప్రోత్సహించిన సందర్భాలు ఉన్నాయి. సోషల్ మీడియాపై నిషేధం విధించిన మరుసటి రోజు నుంచే నిరసనలు ఒక పద్ధతి ప్రకారం, వేగంగా విస్తరించాయి. దీని వెనుక లోతైన ప్రణాళిక ఉందని అనుమానాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. ఆందోళనలకు ముందు రోజు, సెప్టెంబర్ 8న, సుడాన్ గురుంగ్ "ఎలా నిరసనలు చేయాలి" అనే దానిపై ఒక వీడియో విడుదల చేయడం ఈ అనుమానాలకు మరింత బలం చేకూర్చింది.

నిరసనలకు అసలు కారణం ఇదేనా?

ఈ నిరసనల వెనుక సుడాన్ గురుంగ్ , విదేశీ నిధులు ఉన్నప్పటికీ ఆందోళనలకు మూల కారణం కేవలం ఇదే కాదనేది విశ్లేషకుల అభిప్రాయం. నేపాల్ యువతలో తీవ్రమైన అసంతృప్తి ఉంది. ప్రభుత్వ నిర్ణయం యువత భావప్రకటన స్వేచ్ఛను అడ్డుకుంటుందనే భావన పెంచింది. దేశంలో పెరుగుతున్న నిరుద్యోగం, ద్రవ్యోల్బణం, పేదరికం వంటి సమస్యలు యువతలో కోపాన్ని పెంచాయి. ప్రభుత్వంలో అవినీతి పెరిగిపోవడంపై ప్రజలు తీవ్ర ఆగ్రహంతో ఉన్నారు. ఈ అంతర్గత సమస్యలకు ఒక బహిరంగ వేదిక దొరకడంతోనే నిరసనలు ఇంత భారీ స్థాయిలో జరిగాయి.

నేపాల్‌లో జరుగుతున్న నిరసనలు బహుముఖ కారణాల సమ్మేళనం. సుడాన్ గురుంగ్ వంటి నాయకుల పాత్ర, అమెరికా నుంచి వస్తున్న నిధులు ఈ ఆందోళనలకు ఒక దిశానిర్దేశం చేసి ఉండవచ్చు. అయితే ప్రజల్లో పేరుకుపోయిన అసంతృప్తి, ఆర్థిక సమస్యలు ఈ ఉద్యమానికి నిజమైన శక్తిగా నిలిచాయి. ప్రభుత్వ మార్పు కోసం బాహ్య శక్తులు ప్రయత్నిస్తున్నాయన్న ఆరోపణలు ఉన్నప్పటికీ, దేశీయ సమస్యలను విస్మరించలేమని నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు. ఈ నిరసనల వెనుక ఉన్న నిజానిజాలు బయటపడాలంటే సమగ్రమైన దర్యాప్తు అవసరం.