‘రేర్ ఎర్త్’ రంగంలో భారత్‌.. కొత్త శక్తిగా ఎదుగుతుందా?

ప్రపంచ ఆర్థిక, సాంకేతిక రంగాలలో “రేర్ ఎర్త్ ఎలిమెంట్స్‌” స్థానం అనిర్వచనీయం. ఇవి ఆధునిక ప్రపంచానికి మూలాధారాలుగా మారాయి. విద్యుత్ వాహనాలు (EVలు), పునరుత్పాదక శక్తి ఉపకరణాలు, అత్యాధునిక ఎలక్ట్రానిక్స్‌, రక్షణ సాంకేతికత వంటి కీలక పరిశ్రమలకు ఇవి అత్యవసరమైన ముడి పదార్థాలు. ప్రస్తుతం ప్రపంచ మార్కెట్‌లో చైనా తిరుగులేని ఆధిపత్యాన్ని కొనసాగిస్తున్నప్పటికీ, ఈ కీలక రంగంలో తనదైన ముద్ర వేసేందుకు భారత్‌ తీవ్రంగా ప్రయత్నిస్తోంది.

*ప్రపంచ రేర్ ఎర్త్ పోటీలో భారత్ అడుగులు

అమెరికా-చైనా మధ్య కొనసాగుతున్న వాణిజ్య యుద్ధం నేపథ్యంలో రేర్ ఎర్త్ మినరల్స్‌ కోసం ప్రపంచ దేశాల వేట మరింత పెరిగింది. చైనా ప్రపంచ రిఫైనింగ్‌ సామర్థ్యంలో 90% వాటాతో మార్కెట్‌ను శాసిస్తోంది. ఈ ఆధిపత్యాన్ని తగ్గించే లక్ష్యంతో, అమెరికా, జపాన్‌, యూరప్‌తో పాటు భారత్‌ వంటి దేశాలు కొత్త మైనింగ్‌, రిఫైనింగ్‌ ప్రాజెక్టులపై దృష్టి సారిస్తున్నాయి. చైనాపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గించుకుని, సరఫరా గొలుసులో స్థిరత్వాన్ని పెంచుకోవడం ఈ దేశాల ప్రధాన లక్ష్యం.

* భారత్‌లో విస్తారమైన నిల్వలు, అపార అవకాశాలు

భారత్‌ ఈ రంగంలో ఎదగడానికి ప్రధాన బలం దాని విస్తారమైన నిల్వలు. దేశంలో దాదాపు 8.52 మిలియన్‌ టన్నుల రేర్ ఎర్త్ ఎలిమెంట్స్‌ నిల్వలు ఉన్నట్టు అంచనా. వీటిలో సింహభాగం (7.23 మిలియన్‌ టన్నులు) తీర ప్రాంతాల్లోని మోనజైట్‌ ఇసుకల్లో లభ్యమవుతున్నాయి. మిగిలినవి (1.29 మిలియన్‌ టన్నులు) గుజరాత్‌, రాజస్థాన్‌లలోని హార్డ్‌ రాక్‌ డిపాజిట్లలో ఉన్నాయి.

తమిళనాడు, ఆంధ్రప్రదేశ్‌, ఒడిషా, కేరళ, పశ్చిమ బెంగాల్‌, గుజరాత్‌, మహారాష్ట్ర వంటి తీరప్రాంత రాష్ట్రాలు ఈ ఖనిజాల పరంగా అత్యంత ప్రాధాన్యం కలిగి ఉన్నాయి. ఈ నిల్వలు భారత్‌కు ప్రపంచ మార్కెట్‌లో ఒక కీలక ప్రత్యామ్నాయంగా ఎదిగేందుకు అపారమైన అవకాశాన్ని కల్పిస్తున్నాయి.

* భారత్‌ ఎదుట ఉన్న ప్రధాన సవాళ్లు

అపార నిల్వలు ఉన్నప్పటికీ, భారత్‌ ఈ రంగంలో కీలక శక్తిగా ఎదగడానికి కొన్ని సవాళ్లు అడ్డుగా ఉన్నాయి. మైనింగ్‌, రిఫైనింగ్‌, అలాయ్‌ తయారీ, మెగ్నెట్‌ ప్రాసెసింగ్‌ వంటి కీలకమైన పరిశ్రమలు దేశంలో ఇంకా అభివృద్ధి చెందాల్సి ఉంది. ఖనిజాలను శుద్ధి చేసి, వినియోగానికి సిద్ధం చేయడానికి అవసరమైన అధునాతన యంత్రాలు, సాంకేతిక మౌలిక వసతుల లేమి ప్రగతిని నెమ్మదింపజేస్తున్నాయి. కొన్ని రేర్ ఎర్త్ ఉత్పత్తుల దిగుమతులపై చైనా పరిమితులు విధించడం అంతర్జాతీయంగా సవాళ్లను సృష్టిస్తోంది.

మోనజైట్ ఇసుక నిల్వలు అధికంగా ఉన్న తీర ప్రాంతాల్లోని కఠినమైన పర్యావరణ, మైనింగ్‌ నిబంధనలు ఉత్పత్తిని ప్రభావితం చేస్తున్నాయి.

* భవిష్యత్తు దిశ, పరిష్కారాలు

రేర్ ఎర్త్ మెటల్స్‌ డిమాండ్‌ 2030 నాటికి రెట్టింపు కానుందనే అంచనా భారత్‌కు ఈ రంగంలో వేగవంతమైన వృద్ధికి ఒక గొప్ప ప్రేరణ. ప్రభుత్వం తీసుకుంటున్న చర్యలు ఈ దిశగా ఆశాజనకంగా ఉన్నాయి. ప్రొడక్షన్‌ లింక్డ్‌ ఇన్సెంటివ్‌ (PLI) వంటి పథకాలు దేశీయ ఉత్పత్తిని, శుద్ధిని ప్రోత్సహించడానికి దోహదపడుతున్నాయి. ప్రైవేట్‌ కంపెనీల పెట్టుబడులను, సాంకేతికతను ఆకర్షించేందుకు చర్యలు చేపడుతున్నారు. కజకిస్తాన్‌ వంటి దేశాలతో ఒప్పందాలు చేసుకోవడం ద్వారా, భారత్ సరఫరా గొలుసును బలోపేతం చేసుకోవడానికి, సాంకేతికతను పంచుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తోంది.

భారత్‌ తగిన సాంకేతిక మౌలిక వసతులు, రిఫైనింగ్‌ యూనిట్లు.. అంతర్జాతీయ భాగస్వామ్యాలను అభివృద్ధి చేస్తే, అది ప్రపంచ మార్కెట్‌లో చైనాకు ఒక సరైన ప్రత్యామ్నాయంగా ఎదగడంలో సందేహం లేదు. ఈ సవాళ్లను అధిగమిస్తూ, వ్యూహాత్మక పెట్టుబడులు, సాంకేతిక మద్దతుతో భారత్‌ ప్రపంచ పరిశ్రమల భవిష్యత్తును నిర్ణయించే ఈ రంగంలో తన “రేర్ ఎర్త్‌ రివల్యూషన్‌”ను ప్రారంభించబోతోంది.