పసిడిని పసిగట్టి, ఆపదను దాటే వ్యూహం.. బంగారాన్ని పెంచుకుంటున్న భారత్

ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థలో డాలర్ ఆధిపత్యానికి ముప్పు పొంచి ఉంది. భౌగోళిక రాజకీయ ఉద్రిక్తతలు పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో పరాయి దేశాల వద్ద ఉన్న తమ సంపద ఏ క్షణమైనా స్తంభించిపోవచ్చనే భయం ప్రపంచ దేశాలను వెంటాడుతోంది. ఉక్రెయిన్ యుద్ధం సమయంలో రష్యాకు ఎదురైన అనుభవం ఈ భయాన్ని మరింత పెంచింది. అమెరికా, పశ్చిమ దేశాలు రష్యాకు చెందిన 300 బిలియన్ డాలర్ల రిజర్వులను స్తంభింపజేయడంతో డాలర్ పై ఆధారపడటం ఎంత ప్రమాదకరమో ప్రపంచానికి స్పష్టమైంది. ఈ పాఠాన్ని ముందుగానే పసిగట్టిన భారత్, డాలర్ బంధాల నుంచి విముక్తి పొంది, పసిడి వైపు అడుగులు వేస్తోంది.

డాలర్ నుంచి పసిడికి మారుతున్న వ్యూహం

భారత ఆర్థిక వ్యవస్థను డాలర్ ప్రమాదాల నుంచి కాపాడటానికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) ఒక పటిష్టమైన వ్యూహాన్ని అనుసరిస్తోంది. ఆర్బీఐ కేవలం డాలర్లలోనే కాకుండా వివిధ కరెన్సీల్లో, అత్యంత భద్రమైన ఆస్తి అయిన బంగారం రూపంలో కూడా తమ విదేశీ మారక నిల్వలను పెంచుకుంటోంది. ఈ విషయాన్ని స్వయంగా ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ఇటీవల బహిరంగంగా అంగీకరించారు. అమెరికా ట్రెజరీ సెక్యూరిటీల్లో భారత్ పెట్టుబడులు గణనీయంగా తగ్గుతున్నాయి. 2023 జూన్‌లో 235 బిలియన్ డాలర్లుగా ఉన్న ఈ పెట్టుబడులు, 2024 జూన్‌ నాటికి 227.4 బిలియన్ డాలర్లకు పడిపోవడం ఈ వ్యూహానికి నిదర్శనం.

ట్రంప్ హెచ్చరికలు, భారత్ పై ఒత్తిడి

డాలర్ పై ఆధారపడటం ఎంత ప్రమాదకరమో అమెరికాలో ట్రంప్ వర్గం ఇస్తున్న ప్రకటనలు మరింత స్పష్టం చేస్తున్నాయి. భారత్ దిగుమతులపై భారీ టారిఫ్‌ల బెదిరింపులు, సాఫ్ట్‌వేర్ రంగంపై పరోక్ష హెచ్చరికలు, రష్యా నుంచి చమురు కొనుగోళ్లపై తీవ్ర ఆరోపణలు - ఇవన్నీ భారత్‌కు ఒక రకమైన సంకేతాలని విశ్లేషకులు చెబుతున్నారు. ట్రంప్ సలహాదారు నవారో నుంచి వాణిజ్య సెక్రటరీ హోవార్డ్ లుట్నిక్ వరకు, అమెరికా లేకుండా భారత్ ముందుకు వెళ్లలేదనే స్వరం గట్టిగా వినిపిస్తున్నారు. ఇలాంటి బెదిరింపులకు తలొగ్గకుండా, భారత్ తన ఆర్థిక భద్రతను బలోపేతం చేసుకోవడానికి కట్టుబడి ఉంది.

బంగారం వైపు ప్రపంచం చూపు

రష్యాకు ఎదురైన దుర్ఘటన తర్వాత, అనేక దేశాల కేంద్ర బ్యాంకులు డాలర్ రిజర్వులను తగ్గించి, బంగారం వైపు మళ్లుతున్నాయి. బంగారం, ఏ దేశం కరెన్సీకి గానీ, రాజకీయాలకు గానీ కట్టుబడి ఉండదు. ఇది ఒక విశ్వసనీయమైన, దీర్ఘకాలిక భద్రతను అందిస్తుంది. ఆర్బీఐ కూడా ఇదే మార్గాన్ని అనుసరిస్తోంది. 2023లో భారత్ వద్ద బంగారం నిల్వలు 841 టన్నులుగా ఉండగా, 2024లో అవి 880 టన్నులకు చేరాయి. ఇది కేవలం ఒక సంవత్సరంలో వచ్చిన గణనీయమైన పెరుగుదల.

విదేశాల నుంచి స్వదేశానికి పసిడి నిల్వలు

భారత్ కేవలం బంగారం నిల్వలను పెంచుకోవడమే కాకుండా, విదేశాల్లో ఉన్న తమ బంగారాన్ని స్వదేశానికి తరలించే ప్రక్రియను కూడా వేగవంతం చేసింది. 2020లో 292 టన్నుల బంగారం మాత్రమే దేశంలో ఉండగా, ఇప్పుడు అది 512 టన్నులకు పెరిగింది. గత ఏడాది ధన్‌తేరస్ సందర్భంగా ఏకంగా 102 టన్నుల బంగారాన్ని లండన్ నుంచి భారత్‌కు తరలించారు. అయినా ఇంకా 300 టన్నులకు పైగా బంగారం లండన్‌లోని బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇంగ్లాండ్ వద్ద ఉన్నట్లు సమాచారం.

నిపుణుల హెచ్చరికలు

విదేశాల్లో నిల్వ ఉన్న బంగారానికి కూడా ప్రమాదం పొంచి ఉందని ఆర్బీఐ మాజీ డిప్యూటీ గవర్నర్ మైఖేల్ పాత్రో హెచ్చరిస్తున్నారు. సంక్షోభ సమయాల్లో వాటిని తిరిగి తెచ్చుకోవడం చాలా కష్టమని, ఆంక్షలు, ఆదేశాలతో అవి స్తంభించిపోయే ప్రమాదం ఉందని ఆయన అభిప్రాయపడ్డారు. అందుకే డాలర్ పై ఆధారాన్ని తగ్గించి, విదేశీ నిల్వలను భిన్న రూపాల్లో విస్తరించుకోవడం ముఖ్యమని ఆయన సూచించారు.

ప్రపంచంలో భౌగోళిక రాజకీయాల ప్రాముఖ్యత పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో డాలర్ ఆధిపత్యం ఒక పదునైన కత్తిలా మారింది. రష్యా ఉదాహరణ నుంచి పాఠం నేర్చుకున్న భారత్, ముందుగానే జాగ్రత్తలు తీసుకుంటూ తన ఆర్థిక భవిష్యత్తును సురక్షితం చేసుకుంటోంది. బంగారం నిల్వలను పెంచుకోవడం, విదేశాల్లో ఉన్న బంగారాన్ని స్వదేశానికి తెచ్చుకోవడం - ఈ చర్యలు భారత్ భద్రతా వ్యూహానికి నిదర్శనాలు. భవిష్యత్తులో డాలర్ ప్రభావం తగ్గినా, బంగారం మాత్రం ఒక సురక్షిత ఆస్తిగా నిలిచి, భారతదేశ ఆర్థిక స్వావలంబనకు తోడ్పడుతుందని నిపుణులు భావిస్తున్నారు.