Begin typing your search above and press return to search.

2023 జనాభా లెక్కలను రిలీజ్ చేసిన సీఆర్ఎస్.. రెండు తెలుగు రాష్ట్రాల జనాభా ఎంతంటే?

ప్రపంచంలో అత్యధిక జనాభా కలిగిన దేశం భారతదేశం. 140 కోట్లకు పైగా ప్రజలు ఈ దేశంలో జీవిస్తున్నారు.

By:  Tupaki Political Desk   |   20 Oct 2025 5:00 PM IST
2023 జనాభా లెక్కలను రిలీజ్ చేసిన సీఆర్ఎస్.. రెండు తెలుగు రాష్ట్రాల జనాభా ఎంతంటే?
X

ప్రపంచంలో అత్యధిక జనాభా కలిగిన దేశం భారతదేశం. 140 కోట్లకు పైగా ప్రజలు ఈ దేశంలో జీవిస్తున్నారు. దేశ వ్యాప్తంగా జనాభా జాబితాను కేంద్ర ప్రభుత్వం రిలీజ్ చేస్తూనే ఉంటుంది. భారతదేశంలోని జనాభా గణాంకాలు కేవలం సంఖ్య కథ కాదు.. అవి సమాజపు ఆరోగ్యం, అభివృద్ధి, జీవన ప్రమాణాల ప్రతిబింబం. కేంద్ర హోంశాఖ తాజాగా విడుదల చేసిన సివిల్ రిజిస్ట్రేషన్ సిస్టమ్ (CRS) నివేదిక ప్రకారం.. 2023, జనవరి 1 నుంచి 2023, డిసెంబర్ 31 వరకు దేశవ్యాప్తంగా నమోదైన జనన–మరణాల వివరాల్లో ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ట్రాల గణాంకాలు సామాజిక పరిశీలనకు ఆసక్తికరమైన దిశను చూపిస్తున్నాయి.

ఏ రాష్ట్రంలో ఎంతంటే..?

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో 2023లో మొత్తం 7,62,093 జననాలు నమోదవగా.. మరణాలు 4,42,218. తెలంగాణలో జననాలు 6,52,688, మరణాలు 2,40,058. రెండు రాష్ట్రాల్లోనూ ఈ గణాంకాలు కేవలం జనాభా పెరుగుదలకే కాదు.. వైద్య సేవల లభ్యత, పట్టణీకరణ, ఆరోగ్య మౌలిక సదుపాయాల స్థాయికి కూడా సూచికలుగా నిలుస్తాయి.

ఈ జిల్లాల్లో పెరిగిన పుట్టుక రేటు..

జననాల సంఖ్యలో చూసుకుంటే ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో జిల్లాలు కర్నూలు, కడప, అనంతపురం ముందు వరుసలో ఉన్నాయి. ఈ జిల్లాలు అధిక జననాల జిల్లాలుగా కొనసాగుతున్నాయి. ముఖ్యంగా రాయలసీమ ప్రాంతంలో ఉన్న ఈ జిల్లాల్లో సాంప్రదాయ కుటుంబ వ్యవస్థలు, గ్రామీణ జనాభా శాతం అధికంగా ఉండడం వల్ల జననాల రేటు సహజంగానే ఎక్కువగా ఉంది. మరోవైపు విశాఖపట్నం, గుంటూరు వంటి నగర ప్రాంతాల్లో జననాలు తక్కువగా ఉండడం పట్టణ జీవితశైలిలో మార్పులు, కుటుంబ పరిమాణంపై ఉన్న చైతన్యం పెరిగిందని సూచిస్తోంది.

తెలంగాణలో ఈ గణాంకాలు మరింత విభిన్న చిత్రాన్ని చూపుతున్నాయి. హైదరాబాద్, నిజామాబాద్, కామారెడ్డి జిల్లాలు జననాల పరంగా మొదటి మూడు స్థానాల్లో ఉన్నాయి. ఈ మూడు జిల్లాలు మౌలిక వైద్య సదుపాయాలు, ప్రైవేట్ హెల్త్‌కేర్ ప్రావీణ్యం ఎక్కువగా కలిగిన ప్రాంతాలు. కానీ అదే సమయంలో మిగతా జిల్లాల్లో జననాల సంఖ్య తక్కువగా ఉండడం, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఆరోగ్య సదుపాయాల లభ్యతలో ఇంకా లోపాలున్నాయన్న సంకేతం ఇస్తోంది.

మరణాల రేటు పరంగా చూస్తే, రెండు రాష్ట్రాల మధ్య వ్యత్యాసం స్పష్టంగా ఉంది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో మరణాలు తెలంగాణతో పోలిస్తే దాదాపు రెట్టింపు స్థాయిలో ఉండడం ఆ రాష్ట్ర జనాభా, వయసు నిర్మాణం, వైద్య సేవల లభ్యత, వృద్ధాప్య జనాభా శాతం వంటి అంశాలతో ముడిపడి ఉంది. తెలంగాణలో ఈ సంఖ్య తక్కువగా ఉండడం అక్కడి పట్టణ జనాభా ప్రాధాన్యంతో సంబంధమైందని విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.

లక్షకు పైగా నమోదు కాని వైనం..

ఈ గణాంకాల్లో మరో కీలక అంశం ఏంటంటే.. రెండు రాష్ట్రాల్లోనూ లక్షకు పైగా జననాలు ఎక్కడా నమోదు కాలేదు. సివిల్ రిజిస్ట్రేషన్ వ్యవస్థ ఉద్దేశం ప్రతి శిశువు రికార్డు కావడం. పుట్టుక, మరణం రెండూ దేశ జనాభా పాలసీలకు, ఆర్థిక ప్రణాళికలకు బలమైన ఆధారం. ఈ రికార్డుల్లో గ్యాప్ ఉండడం మంచిది కాదు.. ఇది ప్రభుత్వ విధానాలను మార్చవచ్చు. ప్రత్యేకంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో పుట్టుకలు నమోదుకాకపోవడం వెనుక అవగాహన లోపం, సిబ్బంది కొరత, కొన్ని చోట్ల ఇంకా పాత సామాజిక ఆచారాలు ఉన్నాయి.

పుట్టుక నమోదును కేవలం ఆరోగ్య శాఖ బాధ్యతగా కాకుండా.. ప్రతి పంచాయతీ స్థాయిలో పౌర బాధ్యతగా చేయాలి. ఆసుపత్రుల్లో పుట్టిన పిల్లలతో పాటు.. ఇంట్లో పుట్టిన శిశువుల నమోదును సులభతరం చేయాలి. ఈ రికార్డులు సరైనవిగా ఉంటేనే జనాభా గణాంకాలు వాస్తవానికి దగ్గరగా ఉంటాయి, దీని ద్వారా ప్రభుత్వ విధానాలు మరింత సమర్థవంతంగా రూపకల్పన అవుతాయి. ఈ నివేదిక మనకు ఒక సందేశం ఇస్తోంది. పుట్టుకల సంఖ్య కేవలం జనాభా గణన కాదు.. ఆ గుర్తింపు, ఆ గౌరవం పూర్తిగా పొందే రోజే మన సమాజం సంఖ్యల వెనక దాగిన మనుష్యత్వాన్ని చూసే స్థితికి చేరుతుంది.